ԱՂՋԿԱՅ ՄԸ ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆ

Պատերազմ էր...

Կը յիշեմ, որ իմ հայրը ինքզինք զոհեց, որպէսզի ես ու իմ մայրիկը մնանք ողջ:

Յետոյ սպաննեցին իմ եղբայրը:

Սպաննեցինը ո՞րն է...

Ողջ-ողջ անոր մորթը քերեցին, տանջամահ ըրին:

Եւ վերջը՝ իմ մայրիկը զիս ամուր սեղմած իր կուրծքին թաքստոցի մէջ մնաց այնքան, որքան ի վերջոյ իմանանք՝ յաղթած ենք:

Այդ ժամանակ իմ մայրը մնաց մինակ:

Ու մնացի ես անհայր, անեղբայր, պզտիկ ու անպաշտպան...

Մեծցայ... ձեւով մը մայրս զիս մեծցուց:

Այսօր ամուսնացայ...

Էի... ամուսնացած էի...

Նորէն եկաւ պատերազմը:

Եւ հիմա իր գրողի տարած բացակայութեան համար ես ալ վճարեցի գին մը:

Խաղաղութեան փոխարէն պատերազմը իր հետ տարաւ իմ ամուսինը,

Եւ իմ փոքրիկը, որ տակաւին նոր լոյս աշխարհ պիտի գար: Անհայր մնալու ցաւէն ծնաւ աւելի վաղ, ու տեղւոյն մահացաւ:

Մանչուկ մըն էր... իմ չապրած երեխան նոյնպէս մանչ էր:

Ու ես անոնց բոլորին համար միայն մէկ տեղ կ՚երթամ ու կը հանդիպիմ:

Իմ հայրենիքի մէջ:

Հայրենիք, որ զիս ծունկի բերած է իր փորձութիւններով, իր ցաւով ու վիշտով:

Հայրենիք, ուր ապրիլը արդէն իսկ ուժեղ մարդու ընտրութիւն է:

Այսօր այդ հայրենիքի մէջ ոչինչ կայ նիւթական արժէքէն:

Չկայ սնունդ:

Չկայ դեղօրայք:

Չկայ լոյս կամ բնական կազ:

Չկայ երթեւեկութեան միջոց:

Չկայ ոչ մէկ նիւթական անհրաժեշտ բան:

Սակայն փոխարէնը կայ ցաւ, որ ամուր կը կապէ իմ հոգին իրեն:

Կայ սէր, որ ծանրն ու ամենաիրականն է:

Իմ ընտանիքը հիմա կը ննջէ այստեղ:

Իմ սիրտը հիմա կը քնանայ իմ հայրենիքի ոտքերուն տակ:

Իմ երեխան կը քնանայ իր հօր, հօրեղբօր, մօրեղբօր ու մեծ հօր կողքին:

Մուշ-մուշ...

Մուշ-մուշ...

Աչքերը գոցած ու հրեշտակի մը պէս քնացած է...

Ես ինչպէ՞ս անոնք ձգեմ այստեղ ու հրաժարիմ իմ ապրելու կամքէն:

Ինչպէ՞ս չապրիմ... եթէ անոնք ննջեցին իմ ապրելու համար:

Իմ հայրենիքը գրկած է անոնք...

Իմ հայրենիքը գրկած է անոնք...

Իսկ ես կը գրկեմ անոնք այնքան, որքան տակաւին կամ ու կ՚ապրիմ իմ հայրենիքի մէջ:

Եւ եթէ ես տարած եմ հոգեւոր փորձութիւնները,

Այս նիւթական բարդութիւնները ոչինչ են...

Ոչինչ են...

Ես ապրած եմ ու պիտի ապրիմ իմ հողին մէջ:

ԱՐԵՒԻԿ ՊԱՊԱՅԵԱՆ

Երեւան