ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ԻՐԱՒԱՆՑ ԶԵԿՈՅՑ

​Ամերիկայի Միա­ցեալ Նա­հանգ­նե­րու Ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րա­րու­թիւ­նը հրա­պա­րա­կեց «Մար­դու ի­րա­ւունք­նե­րու վի­ճա­կը 2014» խո­րագ­րեալ իր տա­րե­կան զե­կոյ­ցը, ուր եր­կիր առ եր­կիր ա­ռան­ձին զե­կոյց­նե­րով ներ­կա­յա­ցուած են մարդ­կա­յին ի­րա­ւունք­նե­րու առ­կայ ի­րա­վի­ճա­կը։

Հա­մա­ձայն Հա­յաս­տա­նին վե­րա­բե­րեալ հա­տուա­ծին, 2014 թուականի ըն­թաց­քին ա­ռա­ւել ակ­նա­ռու խնդիր­ներ ե­ղած են կա­շա­ռա­կե­րու­թիւ­նը, կա­ռա­վա­րու­թեան թա­փան­ցի­կու­թեան բա­ցա­կա­յու­թիւ­նը, դա­տա­կան իշ­խա­նու­թեան սահ­մա­նա­փակ ան­կա­խու­թիւ­նը եւ կա­ռա­վա­րու­թիւ­նը փո­խե­լու ուղ­ղու­թեամբ քա­ղա­քա­ցի­նե­րու ի­րա­ւուն­քի սահ­մա­նա­փա­կու­մը։ Ըստ զե­կոյ­ցին, Հա­յաս­տա­նի մէջ կը շա­րու­նա­կուին խնդիր­ներ որ­պէս օ­րա­կար­գի վրայ մնալ կրօ­նա­կան, սե­ռա­կան փոք­րա­մաս­նու­թիւն­նե­րու, հաշ­ման­դա­մու­թիւն ու­նե­ցող ան­ձե­րու նկատ­մամբ խտրա­կա­նու­թիւ­նը, ըն­տա­նե­կան բռնու­թիւ­նը, յղիու­թեան սե­ռով պայ­մա­նա­ւո­րուած ընդ­հա­տում­նե­րը։

Կը փաս­տուի նաեւ, թէ իշ­խա­նու­թիւն­նե­րը տա­կա­ւին պա­տաս­խա­նա­տուու­թեան չեն են­թար­կած 1 Մարտ 2008 թուականի դէպ­քե­րուն հե­ղի­նակ­նե­րը։

Միւս կողմէ, Ամերիկայի Միա­ցեալ Նա­հանգ­նե­րու զե­կոյ­ցին մէջ ա­ռան­ձին բա­ժին մը յատ­կա­ցուած է նաեւ Թուր­քիոյ։ Խստօ­րէն քննա­դա­տուած են մամ­լոյ մի­ջոց­նե­րուն եւ լրագ­րող­նե­րուն դէմ գոր­ծադ­րուած պատ­ժա­մի­ջոց­նե­րը։ Նշուած է, թէ դա­տա­կան հա­մա­կարգն ու ար­դա­րա­դա­տու­թիւ­նը, պե­տու­թեան ա­պա­հո­վու­թեան ու­ժե­րը քա­ղա­քա­կա­-նացուած են։ «Կե­զի»ի ի­րա­դար­ձու­թիւն­նե­րը, Պեր­քին Էլ­վա­նին մա­հը, Շըր­նա­քի մէջ երեսունչորս ան­ձե­րուն սպա­նու­թիւ­նը եւս քննուած են ման­րա­մաս­նօ­րէն։ Զե­կոյ­ցին հա­մա­ձայն, քա­ղա­քա­կան գոր­ծիչ­նե­րը հսկո­ղու­թեան տակ կը պա­հեն ա­պա­հո­վու­թեան ու­ժե­րը։ Ըստ Միա­ցեալ Նա­հանգ­նե­րու կող­մէ հրա­պա­րա­կուած փաս­տա­թուղ­թին, Քրէա­կան օ­րէնս­գիրքն ու ա­հա­բեկ­չու­թեան դէմ պայ­քա­րի օ­րէն­քը ու­նին բազ­մա­թիւ սահ­մա­նա­փա­կող յօ­դուած­ներ, ինչ­պէս՝ մամ­լոյ, հա­մա­ցան­ցի, ար­տա­յայտ­ման ե­ւայլն։ Զե­կոյ­ցը կը յայտ­նէ, թէ կա­ռա­վա­րու­թիւ­նը քննա­դա­տե­լու պատ­ճա­ռով բռնու­թիւն­նե­րու են­թարկուե­լէ վախ­ցող լրագ­րող­նե­րը կը կա­տա­րեն ինք­նագ­րաքն­նու­թիւն։