ՌՈՒԲԷՆ ՎԱՐԴԱՆԵԱՆԻ ՊՈԼԻՍ ԱՅՑԸ
Իսթանպուլի 14-րդ պիէնալը Սեպտեմբերի 5-էն սկսեալ պիտի հիւրընկալէ արուեստասէրները։ Այս տարուան պիէնալը տեղի կ՚ունենայ «Աղի ջուր. մտապատկերներու տեսութիւն» խորագրով։ Արուեստի հեղինակաւոր փառատօնի շրջագծով պիտի ըլլայ նաեւ հայկական ծրագիր մը՝ «Հայաստանի զարգացման նախաձեռնութիւններ» հիմնադրամի Դիլիջանի արուեստի նախաձեռնութեան աջակցութեամբ։
«2015-ը կը նշանաւորուի Մեծ եղեռնի 100-րդ տարելիցով։ Հայեր ի սկզբանէ այդպէս կ՚անուանեն Օսմանեան կայսրութեան մէջ իրենց ժողովուրդի ցաւը, իրադարձութիւն մը, որ աւանդաբար կը կապուի 1915-ին հետ։ Ուստի կարեւոր է, որ Թուրքիոյ մէջ ժամանակակից արուեստի ցուցահանդէսը կեդրոնանայ հայկական հարցի վրայ, ինչպէս արուեստի պատմական գործերու, այնպէս ալ ժամանակակից նախագիծերու միջոցով։ Իսթանպուլի 14-րդ պիէնալի ժամանակ սա չ՚արտայայտուիր ազգային որեւէ տաղաւարի եւ հայկական բաժնի միջոցով ներկայացուող հեղինակային ծրագրերով, այլ ընդհակառակը՝ անհատ արուեստագէտներու եւ արուեստի իւրայատուկ գործերու միջոցով, որոնք կարծես կ՚արձագանգեն այս պատմութիւնը ու ներհիւսուած են ամբողջ ցուցահանդէսին», յայտարարեց պիէնալի ծրագրի հեղինակ Քարօլին Քրիստոֆ-Պակարկիեւ։
Միաւորելով արուեստագէտները, որոնք Թուրքիոյ մէջ ուսումնասիրութիւններ կը կատարեն եւ արուեստի գործեր կը ստեղծեն հայոց պատմութեան առընչուող նիւթերով, հայկական ծրագիրը կը ներկայացնէ ինչպէս սփիւռքահայ ծանօթ եւ նորայայտ արուեստագէտներու, այնպէս ալ օտարներու ողջ աշխարհէն, որոնց գործերը անուղղակիօրէն կը ծագին պատմութեան այդ շրջանի, ատոր հետեւանքներու արտացոլումէն ու ներկայի փորձառութենէն։
Արուեստագէտներու գործերը վայրը մը մէջ կեդրոնացած չեն, այլ ցրուած են Վոսփորի երկայնքով՝ տարածուելով քաղաքի Ժամանակակից արուեստի թանգարանէն մինչեւ «Հրանդ Տինք» հիմնարկը ու ծխախոտի նախկին գործարանը։ Հայկական ծրագրի մէջ ընդգրկուած արուեստագէտներու շարքին են Վերնոն Ահ Քի, Հայկ Այվազեան, Սօնիա Բալասանեան, Աննա Պօղիկեան, Հերա Պիւյիւքթաշճեան, Ռէօնէ Կապրի, Այրին Անաստաս, Արշիլ Կորքի, Փոլ Կիրակոսեան, Մայքըլ Ռակովից եւ Սարգիս։
«Իսթանպուլի պիէնալի հայկական ծրագիրը կ՚առաջարկէ ստեղծագործական առանձնայատուկ հէնք մը, որ թոյլ կու տայ ուսումնասիրելու եւ իւրօրինակ մօտեցում մը ցուցաբերելու պատմական եւ քաղաքական ցաւոտ խնդիրներուն՝ տանելով ապաքինման, հաշտեցումի եւ աւելի պայծառ ապագայի։ Դիլիջանի արուեստի նախաձեռնութիւնը համոզուած է, որ արդի արուեստը անգնահատելի կրթական ներուժ ունի միջմշակութային փոխըմբռնման ձեւաւորման մէջ, որու համար ալ մենք ուրախ ենք աջակցելու նման ուշագրաւ նախագծին», ըսաւ նախաձեռնութեան հիմնադիր Վերոնիքա Զոնապենտ։
Հարկ է նշել, թէ այս նախաձեռնութիւնը հիմնադրուած է բարերարներ Վերոնիքա Զոնապենտի եւ գործարար Ռուբէն Վարդանեանի կողմէ։ Իրենց նպատակն է հիմքեր ստեղծել Դիլիջանի եւ ընդհանուր առմամբ Հայաստանի զարգացման համար։
Գարագիւղի «Վոլթ» պանդոկին մէջ երէկ կայացած ծանօթացման ընդունելութեան ներկայ գտնուեցաւ նաեւ մեր համայնքէն Տիանա Գամբարոսեան։