ՏԱՐԱՆՋԱՏՈՒԱԾ ԳՈՐԾ
Կիւմրիի մէջ տարեմուտին Աւետիսեաններու ընտանիքի եօթ անդամները դաժանաբար սպաննած ռուս զինուոր Վալերի Փերմեաքովի դատավարութիւնը պիտի սկսի Օգոստոսի 12-ին։ Մինչ դատավարութեան թուականը յայտնի դարձած է, Հայաստանի զանգուածային լրատուութեան միջոցները այս նիւթին կապակցութեամբ կը փոխանցեն բազմաթիւ մանրամասնութիւններ։ Կիւմրիի մէջ տեղակայուած Ռուսաստանի ռազմախարիսխի զինուորներէն Վալերի Փերմեաքով պիտի դատուի նոյն քաղաքին մէջ։ Երեւանի 5-րդ կայազօրային զինուորական դատարանի աղբիւրները տեղեկացուցին, թէ Ռուսաստանի Հիւսիսային Կովկասի զինուորական դատարանի 5-րդ կայազօրի դատարանը վճիռ արձակած է, որպէսզի Փերմեաքովի պարագային իրականացուի արտագնայ դատական նիստ։ Աւելի առաջ հաղորդուած էր նաեւ, որ դատական նիստը պիտի ըլլայ բաց։
Վալերի Փերմեաքով կը մեղադրուի Կիւմրիի մէջ Աւետիսեաններու եօթ հոգինոց ընտանիքի բոլոր անդամներուն սպանութեամբ։ Նախաքննութեան տուեալներով, ռուս զինուորականը ինքնակամ, զէնքով լքած է պահակակէտը եւ կատարած՝ այս յանցագործութիւնը։ Թուրքիոյ սահմանը հատելու փորձ կատարելու ժամանակ ռուս սահմանապահներուն կողմէ ձերբակալուած Վալերի Փերմեաքով խոստովանած էր իր մեղքը։
Ռուսական կողմը վերջերս այս գործը փոխանցած էր հայկական կողմին։ Ռուսական կայազօրային դատարանը Վալերի Փերմեաքովը պիտի դատէ զէնքով դասալքութիւն կատարելու, զէնք ու զինամթերք յափշտակելու եւ զանոնք ապօրինի ձեւով կրելու մեղադրանքներով։
«news.am» կայքէջին կողմէ փոխանցուած մանրամասնութիւններով, Աւետիսեաններու սպանութեան գործին վերաբերեալ նիւթերը տակաւին չեն տրուած փաստաբաններուն, որովհետեւ կը շարունակուի փաստաթուղթերուն թարգմանութիւնը։ Աւետիսեաններու իրաւայաջորդին փաստաբանը՝ Երեմ Սարգսեան յայտնեց, որ ռուսական կողմը գործը յանձնած է Հայաստանի Քննչական կոմիտէին եւ այդ փուլէն վերջ տակաւին փաստաբանները չեն կանչուած։ Երեմ Սարգսեանի խօսքերով, իրենց տեղեկացուած է, թէ տակաւին գործին վերաբերեալ նիւթերը կը թարգմանուին ռուսերէնէ հայերէնի՝ որպէսզի տրամադ-րըւին ծանօթացման համար։ Ինն հատորներէ բաղկացած է այս գործը եւ իւրաքանչիւր հատորը կը բաղկանայ շուրջ 250 էջէ։
Թարգմանութիւններու աւարտելէն վերջ տակաւին ժամանակ պիտի պահանջուի, որպէսզի փաստաբանները ծանօթանան այդ նիւթերուն, անհրաժեշտութեան պարագային միջամտութիւններ ընեն։ Այնպէս, որ տակաւին կանուխ է խօսելու համար Աւետիսեաններու սպանութեան գործի դատավարութեան սկիզբին շուրջ։ Մինչ այդ, Հայաստանի մէջ ռուսական կայազօրային զինուորական դատարանը Օգոստոսի 12-ին պիտի քննէ դասալքութեան եւ զէնք գողնալու կտրուածքով մեղադրանքը, որ հասցէագրուած է Վալերի Փերմեաքովին։ Երեմ Սարգսեան յայտնեց, որ այս գործին հետ իրենք որեւէ կապ չունին ու չեն ներգրաւուած որպէս կողմ։
«tert.am» կայքէջն ալ անդրադարձ կատարած է նոյն նիւթին վերաբերեալ ռուսական զանգուածային լրատուութեան միջոցներուն մօտ եղած արձագանգին։ Այսպէս, մատնանշած է, թէ այս գործը պիտի քննեն Հայաստանի իրաւապահ մարմինները եւ դատավարութիւնն ալ պիտի իրականանայ հայկական ատեաններուն մէջ։ Այդ աղբիւրներն ալ հաստատած են, որ ռուսական զինուորական դատարանը պիտի քննէ միայն Վալերի Փերմեաքովի ռազմական յանցագործութիւնները։ Սպանութեան մասին գործը առանձնացուած է, յառաջ կը տարուի անջատօրէն ու փոխանցուած է հայկական կողմին։ Ռուսական կայքէջեր մատնանշած են, որ երկու երկիրներու քննչական կոմիտէներու եւ դատախազութիւններու պաշտօնական ներկայացուցիչները կը հրաժարին մեկնաբանելէ Փերմեաքովի գործին վերաբերեալ փոփոխութիւնները։ Ռուսաստանի ղեկավարութիւնը յանձնարարած է լարուածութիւն չյառաջացնել Հայաստանի հետ յարաբերութիւններուն մէջ եւ իրավիճակը չսրել։
Հայաստանի զանգուածային լրատուութեան միջոցներուն մօտ եւս վերջին օրերուն վերստին օրակարգի վրայ է այս նիւթը։ «Ժողովուրդ» օրաթերթին մէջ լոյս տեսած են խորհրդածութիւններ, թէ ինչո՞ւ երկրի իշխանութիւնները կ՚աճապարեն սկսելու համար Աւետիսեաններու սպանութեան դէպքին դատաքննութեան։ Հայաստանի իշխանութիւնները կը ձգտին՝ որքան հնարաւոր է այնքան շուտ սկսիլ դատավարութեան։ Ներկայիս այս երեւոյթը կը բացատրուի նաեւ աւանդական հանգամանքով մը։ Արդարեւ, իշխանութիւնները կը ձգտին դատավարութեան ձեռնարկել մինչեւ Սեպտեմբերի 14-ը՝ Ս. Խաչի տօնը։ Փաստ է, որ Հայաստանի մէջ հանգուցեալներու յիշատակը յարգելու տեսանկիւնէն առանցքային նշանակութիւն ունին Ս. Խաչի տօնն ու անոր յաջորդող մեռելոցի օրը։ Կասկածէ վեր է, որ այդ մեռելոցին ժամանակ կիւմրեցիներն ու Հայաստանի ամբողջ ժողովուրդը առանձնայատուկ նշանակութիւն պիտի վերագրեն Աւետիսեաններու ընտանիքի հանգուցեալ անդամներու յիշատակին։ Ուստի, տրամաբանական է, որ Հայաստանի իշխանութիւնները կը ձգտին, որպէսզի Վալերի Փերմեաքովի դատավարութիւնը մինչ այդ արդէն աւարտած ըլլայ կամ առնուազն թեւակոխած՝ աւարտական հանգրուան եւ այլեւս կասկածներ չմնան, թէ ոճրագործին պատիժը պիտի ըլլայ առաւելագոյն՝ ցմահ ազատազրկում։