«ՀԱՅԵՐԷՆ ՉԵ՞Ս ԻՄԱՆՈՒՄ»
-Պաշտպանուենք, միլիցէքը (милиция ռուս. ոստիկանութիւն) գալիս են:
Ըսաւ ու դիմակը իսկոյն կզակէն բարձրացուց ու քիթն ու բերանը ծածկեց. եթէ ոստիկանները գային արդեօք պիտի չպաշտպանուէ՞ր...
***
-Իմացա՞ր, մեր հարեւաններից երկուսը վարակուել են եւ ընտանիքներով մեկուսացել, կողքի շէնքում էլ մի քանիսն են վարակուել, մեր շուրջը բացիէնդ (пациент ռուս. հիւանդ) է լցուել:
Ըսաւ ու վախը պատեց զինք, որ յանկարծ ինքն ալ կրնայ յայտնուիլ հիւանդներուն, ներողութիւն՝ բացիէնդներուն կարգին:
***
-Հայաստանի Հանրապետութիւնում քորոնավիրուսի համաճարակ է...
Կ՚արտասանէր մանուկ մը ամէնօրեայ փողոցները շրջող խօսուն ինքնաշարժներուն յանկերգը գոց սորված եւ կը շարունակէր նոյն հնչիւնները, նոյն համաչափութեամբ արտաբերել, մինչ մայրը ձեռքէն բռնած կը քաշէր ձագուկը, ու՝
-Մալատեծ (Молодец ռուս. ապրիս) բալէս, տոշնի (Тошни ռուս. ժողովրդ. ճիշդ) սովորել ես:
Ըսաւ հանդիպակաց մայթէն մօտեցող անցորդ մը:
***
Ինքնաշարժէ մը կը լսուէր «Մոլաքօ, մոլաքօ...» (молоко ռուս. կաթ) բարձր ձայնը, որ կ՚արձագանգէր թաղերուն մէջ:
-Այս ձայնը յաճախ կը լսեմ, ի՞նչ է մոլաքօն,- հարցուց հայրենադարձը հարեւանին:
-Վա՛յ, չգիտե՞ս, հայերէն չե՞ս իմանում. մոլաքօն կաթ ա, էս մեքենան միշտ կը գայ, կաթնեղէն կը վաճառէ, ընտիր կաթ ու պանիր ունի:
-Գիտեմ անշուշտ կաթը, բայց չէի գիտեր որ հայերէնը ունի կաթ իմաստով երկու հոմանիշ:
***
-Եկուր այս ուղղութեամբ գալենք, որ հոն, մայթին վերջաւորութեան, կենանք եւ Մասիսը դիտենք. երէկուան անձրեւէն վերջ այսօր յստակ կ՚երեւի,- ըսաւ հայրենադարձը հարեւանին, երբ երեկոյեան զբօսնելու ելած էին:
-Լաւ էլի՛,- պատասխանեց հարեւանը,- ի՞նչ էք հասկանում էս սարից, բոլորդ էլ հիանում էք ու ձեր տներից ուզում էք որ անպայման երեւայ: Պոկէք տարէք էլի, պրծնինք էս սարից:
-Ո՞ւր պոկենք տանինք, մենք հոս ենք, սարին քովը...,- պատասխանեց հայրենադարձը:
***
-Հանէք դիմակները, էլի՛, առողջ մարդուն վիրուս չի կպնի. հանէք ու դիմակներից աւել զբաղուէք էս մի բուռ հողի հարցով, չէ՞ք տենում ո՞նց ենք իրար ուտում...
Ազդալոյսին մօտ եօթանասունն անց անդիմակ կին մը մարդոց հետ բարձրաձայն կը խօսէր ու կը քալէր:
***
-Ո՞վ էր այդ կինը՝ տարօրինակ հնչիւնով մաքուր հայերէն խօսողը,- հարցուց հայրենադարձը հարեւանին, որ ճամբուն եզրին կանգնած բարեւեց կնոջ ու թեթեւ, դիմակաւոր զրոյց մը անցաւ անոնց միջեւ, ապա՝
-Էս կինը ռուս է,- պատասխանեց,- ամուսինը հայ. Ռուսաստանից հարս է եկել էստեղ, ամուսինը թողել ու հետ ա գնացել Ռուսաստան: Ասում են էնտեղ մի ուրիշ ռուս կին է գտել, մնացել, իսկ էս կինը իր երեխէքի հետ էստեղ է, չի ուզում դառնայ, սիրում է Երեւանը ու մեզանից էլ լաւ հայերէն ա խօսում, վապշէ (Вообще ռուս. ընդհանրապէս) ռուսերէն չի օգտագործում:
Քիչ անդին, հայրենադարձը՝
-Բարե՛ւ, ինչպէ՞ս ես, ի՞նչ են լուրերդ...,- հանդիպեցաւ հայրենադարձ ծանօթի մը ու սկսան զրուցել իրենց մայրենիով. զրոյցին աւարտին հարեւանը՝
-Ի՞նչ լաւ բարբառ էք խօսում, մի քիչ ինձ էլ սովորացրու ձեր բարբառից,- արտայայտուեցաւ:
-Բարբա՞ռ,- պատասխանեց հայրենադարձը:
Ա՛յ քեզ բա՜ն...
ԱՆԻ ԲՐԴՈՅԵԱՆ-ՂԱԶԱՐԵԱՆ
Երեւան