ՈՒՆԵՑԱԾՈՎԸ ԳՈՀԱՆԱԼ ԵՒ ՓԱՌՔ ՏԱԼ ՉՈՒՆԵՑԱԾԻՆ

Մար­դիկ, ընդ­հան­րա­պէս դժգոհ են ի­րենց դիր­քէն կամ վի­ճա­կէն եւ տե­ւա­պէս տրտունջք կը յայտ­նեն՝ միշտ ձգտե­լով ա­ւե­լիին։ Մար­դիկ չեն գո­հա­նար ի­րենց ու­նե­ցա­ծով, նկա­տե­լով եւ կար­ծե­լով, թէ ա­ւե­լի շատ բա­նե­րու տի­րա­նա­լու ի­րա­ւուն­քը ու­նին, ա­ւե­լին վա­յե­լե­լու ար­ժա­նի են։ Դի­տե­ցէք ձեր շուր­ջը, սի­րե­լի­նե՜ր, շատ քի­չեր գոհ են ի­րենց վի­ճա­կէն, եւ գրե­թէ ո՛չ ոք փառք կու տայ իր չու­նե­ցա­ծին հա­մար։ Մինչ­դեռ «չու­նե­ցա­ծին փառք տալ» ի­մաս­տու­թիւն կը պա­հան­ջէ՝ կեան­քը իր խո­րու­թեա­նը մէջ վեր­լու­ծել, հասկ­նալ եւ անդ­րա­դառ­նալ ա­նոր բազ­մա­թիւ բա­րիք­նե­րուն։

Կար­ծեմ, Շէյքս­փի­րին կը պատ­կա­նի սա խօս­քը.

«Տգի­տու­թիւ­նը եր­ջան­կու­թի՜ւն է»։­

Ե­կէ՛ք, սի­րե­լի­ներ, այս խօս­քը հա­մե­մա­տենք ստա­ցուած­քի եւ սա­պէս ը­սենք. «Քիչ բան ու­նե­ցո­ղը ա­ւե­լի՛ եր­ջա­նիկ է»։

Ան­շուշտ տա­րա­կու­սան­քով պի­տի մօ­տե­նան շա­տեր այս խօս­քին, քա­նի որ ա­ռա­ջին ակ­նար­կով ա­նի­կա բա­նա­կա­նու­թեան եւ մարդ­կա­յին բնա­ւո­րու­թեան հա­կա­ռա՛կ կը թուի։ Կը կար­ծուի, թէ ա­ւե­լին, միշտ շատ ա­ւե­լին ու­նե­նալ եր­ջա­նի­կու­թիւն է։ Կեան­քի ընդ­հա­նուր փոր­ձա­ռու­թիւ­նը եւ կեան­քի բնա­կան ըն­թաց­քը ա՛յդ ցոյց կու տայ։ Ե­րե­ւու­թա­պէս ըն­թաց­քը ա՛յդ ցոյց կու տայ։ Ե­րե­ւու­թա­պէս ա՛յս­պէս է…։

Բայց սա ալ պէտք է նկա­տի ու­նե­նալ. շատ ու­նե­ցո­ղը, միշտ շատ ա­ւե­լիին կը ձգտի եւ եր­բեք գո­հու­նա­կու­թիւն չի յայտ­ներ իր վի­ճա­կին հա­մար։

Շա­տը ու­նե­նալ՝ շա­տին, ա­ւե­լի՛ շա­տին ձգտու­մի շար­ժա­ռի՛թն է։ «Շատ»ը ա­ւե­լի շա­տի փա­փա­քը կը հրահ­րէ, ա­ւե­լի մեծ փա­փաք­ներ կը ստեղ­ծէ, եւ այս ալ տե­ւա­կան դժգո­հու­թեան, տրտնջա­լու պատ­ճառ կը դառ­նայ, եւ ան­շուշտ մարդ չի՛ կրնար եր­ջա­նիկ զգալ ինք­զինք։ Ա­նոնց հա­մար եր­ջան­կու­թիւ­նը հո­րի­զո­նին կը նմա­նի՝ որ­քան մօ­տե­նալ փոր­ձեն, ա՛յն­քան կը հե­ռա­նայ ա­նի­կա ի­րենց տե­սո­ղու­թե­նէն եւ կը մնայ միշտ հե­ռո՛ւն՝ ան­հա­սա­նե­լի՜…։

Սի­րե­լի ըն­թեր­ցող բա­րե­կամ­ներ, այս խորհր­դա­ծու­թիւն­նե­րով չյոգ­նեց­նե­լու եւ թե­րեւս չձանձ­րաց­նե­լու հա­մար ձեզ, պատմուածքով մը շա­րու­նա­կենք մեր խորհր­դա­ծու­թիւն­նե­րը։ Վստա՛հ եմ, որ ա­ւե­լի հեշտ ու ա­ւե­լի դիւ­րա­մատ­չե­լի պի­տի ըլ­լայ այս նիւ­թը։

Կը պատ­մուի, թէ հա­րուստ ըն­տա­նիք մը, ու­նէր զա­ւակ մը։ Եւ քա­նի որ ա­նոնք ու­նէին ա­մէն ինչ ա­ռա­տա­պէս եւ կ՚ապ­րէին ճոխ կեանք մը, տղան ալ կը մեծ­նար հանգս­տու­թեան մէջ, եւ չէր զգար ո­րե­ւէ բա­նի մը կա­րի­քը, չու­նէր ո­րե­ւէ պա­կաս բան, կը հաս­նէր քիչ մըն ալ սան­ձար­ձակ եւ ան­տար­բեր կեան­քի ճշմար­տու­թիւն­նե­րուն։ Ե­րե­ւու­թա­պէս եր­ջա­նիկ էր ամ­բողջ ը­նտանի­քը, բայց բան մը կը պակ­սէր կար­ծես ի­րենց կեան­քէն։ Տղուն հայ­րը, խո­հեմ ու ի­մաս­տուն մարդ, անդ­րա­դար­ձաւ այս ի­րո­ղու­թեան։

Օր մը ո­րո­շեց տղան ղրկել աղ­քատ ըն­տա­նի­քի մը մօտ, գո­նէ շա­բա­թուան մը հա­մար ապ­րե­լու ա­նոնց հետ եւ ա­ռիթը ու­նե­նա­լու՝ տես­նել կեան­քին ու­րիշ մէկ ե­րե­սը՝ ճշմա­րիտ կեա՛ն­քը…։

Տղուն հա­մար փո­փո­խու­թիւն մը, տար­բեր կեանք մը պի­տի ըլ­լար այդ մէկ շա­բա­թը՝ ուս­տի հե­տաքրք­րու­թեան զգա­ցու­մէն մղուած՝ սի­րա­յօ­ժար ըն­դու­նեց հօ­րը կար­գադ­րու­թիւ­նը եւ մէկ շա­բաթ ամ­բողջ ապ­րե­ցաւ աղ­քատ ըն­տա­նի­քին մօտ։

Վե­րա­դար­ձին՝ տղան շատ եր­ջա­նիկ էր, ի­մաս­տու­թեամբ լե­ցուած, կեան­քը հասկ­ցած էր. իսկս­կան եւ ի­րաւ կեան­քը, ուր կը գտնուէր իս­կա­կան եր­ջան­կու­թիւ­նը, ո­րուն սկիզ­բէն կո­չուած էր մարդ էա­կը։

Հայ­րը հար­ցուց տղուն. «Պատ­մէ՛ տղաս, ի՞նչ սոր­վե­ցար, ի՞նչ բա­ներ ապ­րե­ցար ու տե­սար»։

Տղան ուրախութեամբ սկսաւ պատմել.

«Հայ­րի՛կ, հոն տե­սայ, որ իս­կա­կան կեան­քը մեր կար­ծած կեան­քը չէ։ Մենք ու­նինք լո­ղա­ւա­զան, բայց ա­նոնք ու­նին ամ­բողջ ծո­վը լո­ղա­լու հա­մար, քա­նի որ ա­նոնք կ՚ապ­րին ծո­վե­զեր­քը։ Մենք ու­նինք մեծ պար­տէզ մը, տե­սակ տե­սակ ծա­ռեր։ Բայց ա­նոնք ու­նին ամ­բողջ ան­տառ մը՝ բազ­մա­թիւ ծա­ռե­րով ըն­դար­ձակ տա­րա­ծու­թիւն մը։ Մենք ու­նինք լապ­տեր­ներ, լու­սամ­փոփ­ներ թէ՛ տան մէջ, թէ պար­տէ­զը լու­սա­ւորուելուհա­մար։ Բայց ա­նոնք ու­նին ամ­բողջ երկ­նա­կա­մա­րը՝ ուր ան­հա­մար աստ­ղեր կը լու­սա­ւո­րեն զի­րենք։

«Մենք շու­ներ ու­նինք մեր տու­նը եւ պար­տէ­զը պահ­պա­նող, իսկ ա­նոնք ու­նին ան­հա­մար ա­նա­սուն­ներ ան­տա­ռին մէջ՝ ո­րոնք կը պահ­պա­նեն զի­րենք եւ կը պաշտ­պա­նեն թշնա­մի­նե­րու դէմ։

«Եւ աղ­քատ ըն­տա­նի­քի մօտ, ա­մե­նէն կա­րե­ւո­րը՝ սոր­վե­ցայ գո­հու­թիւն յայտ­նել ա­մէն բա­նի հա­մար, զոր ու­նինք մեր շուր­ջը, մեր տրա­մադ­րու­թեան տակ, եւ ա­ղօ­թել Աս­տու­ծոյ ը­սե­լով՝ գո­հու­թիւն այն ա­մէն բա­նի հա­մար, զոր տուած է մե­զի։

«Եւ ա­ւե­լին, սոր­վե­ցայ այդ աղ­քատ ըն­տա­նի­քէն՝ թէ պէտք է փառք տալ նաեւ այն ա­մէն բա­նի հա­մար, զոր չու­նինք։ Ա­նոնք կ՚ա­ղօ­թէին նաեւ փա՜ռք տա­լով Աս­տու­ծոյ ի­րենց չու­նե­ցած­նե­րուն հա­մար։ Ես այդ կարճ ժա­մա­նա­կա­մի­ջո­ցին մէջ սոր­վե­ցայ գո­հու­թիւն յայտ­նել մեր ու­նե­ցած­նե­րուն հա­մար եւ փառք տալ մեր չու­նե­ցած­նե­րուն հա­մար։

«Ես կեան­քը իր իս­կա­կան ե­րե­սով ճանչ­ցայ այդ աղ­քատ ըն­տա­նի­քին մօտ եւ սոր­վե­ցայ եր­ջա­նիկ ըլ­լա­լու կեր­պը ու ճամ­բան։ Շնոր­հա­կա՜լ եմ հայ­րիկ, որ այս ա­ռի­թը տուիր ին­ծի, զիս ղրկե­լով ա­նոնց մօտ»։­

Ի՞նչ կը խոր­հիք, սի­րե­լի ըն­թեր­ցող բա­րե­կամ­ներ, չ՚ար­ժե՞ր ան­գամ մը փոր­ձել նաեւ փառք տա՛լ մեր չու­նե­ցած­նե­րուն հա­մար։ Թե­րեւս հոն պի­տի գտնենք մենք ի­րա­կան եր­ջան­կու­թիւ­նը՝ զոր շա՜տ հե­ռու­նե­րը փնտռե­լու սո­վո­րու­թիւ­նը ու­նինք ընդ­հան­րա­պէս։ Շատ հե­ռո՜ւն նա­յո­ղը եր­բեմն կրնայ չտես­նել եւ զանց ը­նել իր փոտ­ռա­ծը։

Եր­ջան­կու­թիւ­նը շատ հե­ռու չէ՛ մեզ­մէ…։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մա­յիս 5, 2015, Իս­թան­պուլ