ԸՆՏԱՆԻ՞Ք, ԹԷ ՔԱՈՍ (Բ. Մաս)

Կ­­՚անց­նին տա­րի­ներ, կը սպիաց­նեն խոր վէր­քեր, չէ՞ որ կ՚ը­սեն ժա­մա­նա­կը կը բու­ժէ ա­մէն վէրք, այդ­պէս ալ կ՚ըլ­լայ, ար­դեօ՞ք: Հռիփ­սիկ ար­դէն պա­տա­նի, օր մը երբ դպրո­ցէն տուն կու գայ, ի՞նչ տես­նէ, Սո­ղո­մոն հօ­րեղ­բայ­րը Յով­սէ­փին հետ ի­րենց տունն է, ի՞նչ ը­նել՝ ու­րա­խա­նա՞լ, տրտմի՞լ, սահմռ­կած կը կանգ­նի պահ մը ու անզ­գա­լա­բար.

-Դուն մեր տու­նը չե՛ս գար ան­գամ մըն ալ, քեզ տես­նել չե՛մ ու­զեր,- կ­­՚ը­սէ Յով­սէ­փին ու կը քա­շուի սե­նեակ:

Հռիփ­սիկ եր­բեք չէր մոռ­նար, մինչ մայ­րը այդ պա­տա­հա­րէն ի վեր գլխա­կապ մը կը կրէր գլխուն վրայ, այդ օ­րուը­նէ, երբ Յով­սէ­փը խլուե­ցաւ գիր­կէն, գլխա­ցա­ւը մնաց իր կեան­քի ան­բա­ժա­նե­լի բա­րե­կա­մը: Պար­տա­կա­նու­թեամբ կը գո­յա­տե­ւէր, միայն զա­ւակ­նե­րուն հա­մար կը շնչէր կար­ծես, սէրն ու գու­թը միայն ա­նոնց նուի­րած էր, ու­րիշ ո­չինչ ի­մաստ ու նշա­նա­կու­թիւն ու­նէր ի­րեն հա­մար: Ո­րո­շած էր ալ զա­ւակ չծնիլ, հար­բած ա­մուս­նոյն ան­կող­նա­յին յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րէն մի քա­նի ան­գամ դար­ձեալ յղա­ցած էր, ու վիժ­ման հա­մար դի­մած թա­ղի բուժք­րոջ: Ամ­րա­ցած ու չա­րա­ցած էր ա­նոր հո­գին, կա­թիլ մը գութ իսկ չկար ա­մուս­նոյն հրամց­նե­լու:

Յով­սէփ ալ տա­րի­ներ անց կ­­՚ի­մա­նայ ի­րա­կա­նու­թեան մա­սին, բայց շատ հա­սուն ու ար­թուն մտքով կը վա­րուի իր իս­կա­կան ծնո­ղաց հետ, Սո­ղո­մո­նի տան ա­ռողջ մթնո­լոր­տը մէկ հա­տի­կին դաս­տիա­րա­կու­թեան նպաս­տած էին կար­ծես: Սո­ղո­մոն ար­բե­ցող չէր, կը սի­րէր ու կը յար­գէր իր կի­նը, այն­պէս մը կը գուր­գու­րար Յով­սէ­փին վրայ, ա­նոր խնդրան­քը ան­մի­ջա­պէս կ­­՚ի­րա­կա­նաց­նէր, կար­ծես եր­բեք նոյն մօր կա­թէն սնած չըլ­լա­յին ինքն ու եղ­բայ­րը: Եւ տա­րուէ տա­րի Յով­սէ­փին մէջ կ­­՚ա­ճի հաս­կա­ցո­ղու­թիւն մը, ըստ ո­րուն ան բախ­տա­ւոր կը զգայ ինք­զինք ու մա­նա­ւանդ՝ պար­տա­ւոր եր­կու ծնո­ղաց ըն­դա­ռաջ: Հա­ւա­սար դա­տու­մով կը վե­րա­բե­րի ա­նոնց հետ, բայց կը զգայ իր իս­կա­կան մօր հոգ­ւոյն մէջ քա­րա­ցած վշտի մը գո­յու­թիւ­նը ու կ­­՚ու­զէ այդ քա­րը ջար­դել ու ա­հա օր մը կ­­՚այ­ցե­լէ մօ­րը, որ ա­ռան­ձին էր այն օ­րը, ա­ռան­ձին, երբ կը հանգս­տա­նար կար­ծես ա­նոր մար­մի­նը ա­մուս­նոյն հա­րուած­նե­րէն, ինք ալ կը փնտռէր մէ­կը, հա­րա­զատ անձ մը, ո­րուն հետ բա­ժակ մը սուրճ, զրոյց մը, հնչիւն մը փո­խա­նա­կէր, լռու­թե­նէն զզուած էր. ու ա­հա դրան մէջ կը տես­նէ գե­ղա­դէմ իր Յով­սէ­փը, կը խու­սա­փի նախ, կ­­՚ընդվ­զի ինք­նի­րեն, բայց զաւ­կին գիր­կը կ­­՚ոչն­չաց­նէ այդ ընդվ­զու­մը ու տա­րի­նե­րու կու­տա­կուած կա­րօ­տի ու սի­րոյ դէ­զի կտոր­նե­րը թե­թեւ-թե­թեւ կը թռչկո­տին եր­կու­քին եր­կար զրոյ­ցին ընդ­մէ­ջէն, ո­րուն ա­ւար­տին մայ­րը գո­հու­նակ ու յա­գե­ցած փառք կու տայ Բարձ­րեա­լին, ծնկա­չոք ա­ղօթք մը մռմռա­լով: Այս հան­դի­պու­մը բու­ժում մըն էր ա­նոր հա­մար, որ­մէ ետք ան կ­­՚ամ­րա­նայ ու  ո՛չ ա­մուս­նոյն պոռչ­տու­քը, ո՛չ ար­բե­ցո­ղու­թիւ­նը, ո՛չ իսկ ծեծն ու ցա­ւը հոգ կ՚ը­նէ:

Հռիփ­սիկ կ­­՚ա­մուս­նա­նայ, եղ­բայր­ներն ու քոյ­րե­րը՝ նոյն­պէս, բայց բո­լո­րը կը գաղ­թեն տար­բեր եր­կիր­ներ, հայրն ու մայրն ալ կը փո­խադ­րուին Լի­բա­նան ու հոն կը բնա­կին: Միայն կը մնայ Յով­սէ­փը, որ եւս ըն­տա­նիք կը կազ­մէ ու կը մտեր­մա­նայ Հռիփ­սի­կի ըն­տա­նի­քին հետ, ու մա­նա­ւանդ ա­նոր զա­ւակ­նե­րէն կը խնդրէ.

-Ին­ծի քե­ռի կ­­՚ը­սէք:

Ու ա­մէն այ­ցե­լու­թեան քաղց­րե­ղէն­նե­րով ու նուէր­նե­րով կ­­՚ո­ղո­ղէ Հռիփ­սի­կին տու­նը: Զա­ւակ­ներն ալ կը դառ­նան Յով­սէ­փին չորս բո­լո­րը, ան­համ­բեր կը սպա­սեն ա­նոր գա­լուն: Հռիփ­սի­մէն ալ կար­ծես կը ման­կա­նայ, կը խա­ղայ եղ­բօր հետ, կա­տակ­նե­րով ու զուարթ պատ­մու­թիւն­նե­րով հա­ճե­լի ժա­մե­րը կը սա­հին ա­սու­պի մը նման ոչն­չաց­նե­լով ան­ցեա­լի ցա­ւը, խլու­մի վիշ­տը:

Յով­սէփ գոր­ծին բե­րու­մով կը փո­խադ­րուի Պէյ­րութ ու յա­ճախ կ­­՚այ­ցե­լէ հա­րա­զատ հօրն ու մօ­րը, ո­րոնք ա­ռան­ձին ծե­րու­նի­ներ են ար­դէն ու միշտ ալ կը վի­ճին, բայց կի­նը ձայ­նը կը բարձ­րաց­նէ, ա­ռա­ջուան հլուն չէ այ­լեւս, մոր­թը կոշ­տա­ցած է հա­րուած­նե­րէն, ո­րոնք վերջ չու­նին, վեր­ջերս ան­թա­ցու­պով կը հա­րուա­ծէ Յով­հան­նէս, կնոջ մարմ­նին սպի­նե­րը ան­պա­կաս են, նոր վէր­քե­րը կարմ­րա­ւուն, մինչ հի­նե­րը՝ կապ­տա­կա­նաչ, եր­բեմն ալ դեղ­նա­ւուն: Երբ Յով­սէփ զա­ւակ­նե­րուն հետ կ­­՚այ­ցե­լէ ի­րենց, մայ­րը թոռ­նե­րուն հար­ցա­կան նա­յուածք­նե­րը նկա­տե­լով ի տես այդ վէր­քե­րուն բա­ցատ­րա­կան մը կու տայ.

-Գի­տէք, ճա­նըմ, ծե­րա­ցեր եմ, աջ ու ձախ կը զար­նուիմ, տան գոր­ծե­րը ը­նե­լու ա­տեն:

Իսկ երբ կը հարց­նեն գլխուն կա­պո­ցին մա­սին, ծե­րու­նիին աչ­քե­րը կ­­՚ար­ցուն­քո­տին ու կը սե­ւե­ռէ նա­յուած­քը Յով­սէ­փին ու դո­ղա­հար հնչիւն­նե­րով.

-Բան չկայ, սո­վո­րու­թիւն ե­ղած է, ե­թէ հա­նեմ կը պա­ղի գլուխս, կը կա­պեմ որ չհի­ւան­դա­նամ, ծե­րու­թիւն...:

Քա­նի մը ա­մի­սէն ծե­րու­նի­նե­րը կը մա­հա­նան, նախ կի­նը, ա­պա ա­միս մը ետք Յով­հան­նէ­սը: Եր­կու­քին ալ յու­ղար­կա­ւո­րու­թեան ներ­կայ կը գտնուի միայն Յով­սէ­փը:

Ա­ՆԻ ԲՐԴՈ­ՅԵԱՆ-ՂԱԶ­ՐԱԵԱՆ