ԴԷՊԻ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒԹԻՒՆ

Իբր ո՛չ ե­թէ ար­դէն ա­ռեալ ի­ցէ,
կամ ար­դէն կա­տա­րեալ ի­ցեմ. զհետ մտեալ եմ թէ հա­սից,
մա­նա­ւանդ թէ ըմբռ­նեալ իսկ ի­ցեմ ի Քրիս­տո­սէ Յի­սու­սէ։
(Փի­լի­պե­ցիս, 3.12)

Կ՚ապ­րինք Նոր Տա­րիի մը սե­մէն ներս մուտք գոր­ծե­լու ու­րա­խու­թիւ­նը։ Իւ­րա­քան­չիւր Ա­մա­նոր, կը հաս­նի մեր վրայ իր պա­րապ է­ջե­րով, ո­րոնք պի­տի ար­ձա­նագ­րեն այն բո­լոր դէպ­քե­րը, ո­րոնց հետ դէմ յան­դի­ման պի­տի մնանք։ Ա­նոնց հետ պի­տի ծա­նօ­թա­նանք, ապ­րե­լով Տի­րոջ մե­զի պար­գե­ւած կեան­քի օ­րե­րը։ Ու­րա­խա­ռիթ եւ կամ տխրա­ռիթ դէպ­քե­րու հետ դէմ յան­դի­ման գա­լու պա­րա­գա­նե­րուն կամ պի­տի տկա­րա­նանք եւ կամ զօ­րա­ցած դուրս պի­տի գանք։ Ա­մէն պա­րա­գա­յի, երբ կը վստա­հինք Աս­տու­ծոյ զօ­րու­թեան եւ կը հա­ւա­տանք, թէ ի վեր­ջոյ Աս­տու­ծոյ օրհ­նեալ կամ­քը պի­տի յաղ­թա­նա­կէ եւ ի­րա­կա­նա­նայ, նե­ղու­թեանց մէջ իսկ չենք ընկր­կիր, յի­շե­լով, թէ՝ «նե­ղու­թիւն­նե­րը համ­բե­րու­թիւն կը բե­րեն, համ­բե­րու­թիւ­նը՝ փոր­ձա­ռու­թիւն, փոր­ձա­ռու­թիւ­նը՝ յոյս եւ յոյ­սը բնաւ չ՚ամչց­նե­ր» (Հռո­մա­յե­ցիս, 5.4)։ Իւ­րա­քան­չիւր Ա­մա­նոր իս­կու­թեան մէջ կանչ մըն է, ուղ­ղեալ՝ հա­ւատ­քով, յոյ­սով եւ սի­րով զօ­րա­նա­լու եւ կա­տա­րե­լա­գոր­ծուե­լու թե­լադ­րան­քով։

Այս ա­ռու­մով կը յի­շենք, թէ՝ քրիս­տո­նէու­թիւ­նը պար­զա­պէս կրօնք մը չէ միայն։ Քրիս­տո­նէա­կան վար­դա­պե­տու­թիւ­նը խոր­քին մէջ ապ­րե­լա­կեր­պի մը սկզբունք­նե­րը կ՚ու­սու­ցա­նէ, հե­ռու՝ քա­րա­ցած օ­րէնք­նե­րէ։ Այդ սկզբունք­նե­րը նախ եւ ա­ռաջ կը յե­նուն Տէր Յի­սու­սի հետ անձ­նա­կան յա­րա­բե­րու­թիւն մշա­կե­լու հրա­մա­յա­կա­նին վրայ։ Քրիս­տո­նեան կը հրա­ւի­րուի նպա­տա­կա­կէ­տի մը հաս­նե­լու։ Այդ նպա­տա­կա­կէտն է կա­տա­րե­լա­գոր­ծել իր կեան­քը, յի­շե­լով այն ճշմար­տու­թիւ­նը, թէ՝ Աս­տու­ծոյ պատ­կե­րի նմա­նու­թեամբ ստեղ­ծուած է։ Նաեւ անդ­րա­դառ­նա­լով, թէ՝ ու­նի Աս­տուա­ծա­պար­գեւ շնորհ­ներ, ո­րոնց գլխա­ւորն է Աս­տու­ծոյ կեն­դա­նու­թեան շուն­չը, ո­րով կը կեն­սա­ւո­րուի իր մար­մի­նը։

Քրիս­տո­նէա­կան վար­դա­պե­տու­թիւ­նը մեզ կը հրա­ւի­րէ «կա­տա­րեալ ըլ­լա­լու, ինչ­պէս որ մեր Երկ­նա­ւոր Հայ­րը կա­տա­րեալ է» (Մատ­թէոս, 5.48)։ Հ­րա­ւէր մը կայ դի­մե­լու դէ­պի կա­տա­րե­լու­թիւն։ Սա­կայն Քրիս­տո­նէու­թեան մե­ծա­գոյն քա­րո­զի­չը՝ Պօ­ղոս Ա­ռա­քեալ, հա­կա­ռակ իր կա­տա­րեալ ա­ռա­քեա­լի մը հան­գա­ման­քին, կը խոս­տո­վա­նի, թէ՝ «ինք չէ հա­սած կա­տա­րե­լու­թեան, այլ կը ձգտի հաս­նիլ կա­տա­րե­լու­թեան, եւ այդ ճա­նա­պար­հոր­դու­թեան մէջ ու­նի ի­րեն հա­ւա­տա­րիմ ա­ռաջ­նորդ մը, որ­մէ բռնուած է»։ Այդ ա­ռաջ­նոր­դը նոյ­նինքն Աս­տու­ծոյ Միա­ծին Որ­դին, մեր Փրկիչն է, ա­ռանց Ո­րուն պի­տի չի­մաս­տա­ւո­րուէր մեր կեան­քը։

Աս­տուած ան­գամ մը որ մէ­կը իր գոր­ծին հա­մար կ՚ընտ­րէ, զայն չի թո­ղուր։ Ուշ կամ կա­նուխ զայն կը բե­րէ եւ կը հաս­տա­տէ Իր ծրագ­րած ճա­նա­պար­հին մէջ։ Աս­տուած կա­րող է ա­ռիթ եւ զօ­րու­թիւն պար­գե­ւել, որ­պէս­զի թե­րու­թիւն­նե­րը, սխալ­նե­րը, տկա­րու­թիւն­նե­րը, նոյ­նիսկ մե­ղա­ւոր կեան­քը չքա­նա­լով նոր է­ջեր բա­ցուին եւ «Հո­վիւ մը դառ­նայ մար­գա­րէ, մաք­սա­ւոր մը՝ ա­ւե­տա­րա­նիչ, ե­կե­ղե­ցի հա­լա­ծող մը՝ Բա­նին Կե­նաց քա­րո­զի­չ»։ Սուրբ Գիր­քէն երբ ու­նինք այս օ­րի­նակ­նե­րը, ին­չո՞ւ ան­տե­սենք կամ չգիտ­նալ ձե­ւաց­նենք, թէ՝ Աս­տուած Սուրբ Ա­ւա­զա­նէն վերս­տին ծննդեան ար­ժա­նա­ցած իւ­րա­քան­չիւր ե­կե­ղեց­ւոյ ան­դա­մին հրա­ւէր կ՚ուղ­ղէ ծա­ռա­յու­թեան վսեմ գա­ղա­փա­րին շուրջ հա­մախմ­բուե­լու եւ դի­մե­լու՝ դէ­պի կա­տա­րե­լու­թիւն։

Ծա­ռա­յու­թիւն բա­ռը շա­տե­րու հա­մար ստոր­նա­ցու­ցիչ ի­մաստ մը կը ներ­կա­յաց­նէ։ Իս­կու­թեան մէջ ծա­ռա­յու­թեամբ խո­նար­հող­ներ, մա­նա­ւանդ՝ պա­տաս­խա­նա­տուու­թեան գի­տակ­ցու­թեամբ Աս­տու­ծոյ գոր­ծին լծուող­ներ, կը քա­լեն «Աս­տուծ­մով հարս­տա­նա­լու» (Ղու­կաս, 12.21) տես­լա­կա­նով։ Ե­կե­ղե­ցին երբ ծա­ռա­յու­թեան կը հրա­ւի­րէ իր զա­ւակ­նե­րը, շա­տեր այդ ծա­ռա­յու­թիւ­նը կը սահ­մա­նա­փա­կեն հո­գե­ւոր ծա­ռա­յու­թեան ի­մաս­տով։ Սա­կայն ե­կե­ղե­ցին, մար­մի­նը՝ Քրիս­տո­սի, ապ­րող հաս­տա­տու­թիւն մըն է եւ կա­րի­քը ու­նի ա­մէն տե­սա­կի ծա­ռա­յող­նե­րու։ Եւ վստա­հա­բար կրնանք յայտ­նել, թէ Աս­տու­ծոյ գոր­ծին նուի­րեալ­նե­րը «կը հարս­տա­նան բա­րի գոր­ծե­րո­վ» (Ա. Տի­մո­թէոս, 6.18)։

­Պօ­ղոս Ա­ռա­քեալ մի առ մի կը թուէ իր ու­նե­ցած բա­րե­մաս­նու­թիւն­նե­րը, ո­րոնք ա­ռանձ­նաշ­նոր­հեալ ան­ձի մը յատ­կա­նիշ­նե­րը կը դի­մագ­ծեն։ Կը խոս­տո­վա­նի, թէ այդ բո­լո­րը ո­րոնք շահ էին ի­րեն հա­մար, վնաս կը նկա­տէր Քրիս­տո­սի հա­մար։ Ա­ռա­քեա­լը մէկ կողմ թող­լով սին պար­ծեն­կո­տու­թիւ­նը, իր թուած բա­րե­մաս­նու­թիւն­նե­րը աղբ կը սե­պէ, որ­պէս­զի Քրիս­տո­սը շա­հի (Փի­լի­պե­ցիս, 3.2-9)։

Աս­տուած մեզ կը հրա­ւի­րէ կա­տա­րեալ ըլ­լա­լու, խոս­տա­ցուած փրկու­թեան հաս­նե­լու։ Կը կան­չուինք մրցաս­պա­րէզ, մրցե­լու եւ այդ մրցու­մէն յաղ­թա­կան դուրս գա­լու։ Այս մրցման մէջ ու­նինք մրցա­կից մը, որ նոյ­նինքն մեր հա­կա­ռա­կորդն է. Սա­տա­նան, աշ­խար­հի իշ­խա­նը։ Աս­տուած, որ «չկա­միր մե­ղա­ւո­րին մա­հը այլ կը փա­փա­քի չար ճա­նա­պար­հէն դառ­նալն ու ապ­րի­լը» (Ե­զե­կիէլ,18.23), սա­տա­նան իր ամ­բողջ զօ­րու­թեամ­բը կը ջա­նայ ար­գելք հան­դի­սա­նալ, որ­պէս­զի ան­հատ­ներ Քրիս­տո­սի չկա­պուին կամ նոյ­նիսկ ընտ­րեալ­նե­րը մո­լո­րեց­նե­լու ա­ռա­ջադ­րու­թեամբ կը փոր­ձէ ա­ռիթ­ներ ստեղ­ծել, Քրիս­տո­սի հետ ար­դէն իսկ գո­յու­թիւն ու­նե­ցող կա­պը խզե­լու հա­մար։ Քրիս­տոս, «ե­տիս գնա, սա­տա­նա­յ» հզօր բա­ռե­րով սա­տա­նան զգետ­նեց, բո­լո­րիս օ­րի­նակ հան­դի­սա­նա­լով։ Փոր­ձու­թիւն­ներ պի­տի ել­լեն մեր առ­ջեւ։ Սա­կայն այդ փոր­ձու­թիւն­նե­րուն ըն­թաց­քին ու­նինք մեր Ա­պա­ւէ­նը, Փրկի­չը՝ Տի­րոջ Օ­ծեա­լը, որ կա­տա­րե­լու­թեան հաս­նե­լու ճա­նա­պար­հին մէջ մե­զի հետ է եւ յոյս ու վստա­հու­թիւն կը ներշն­չէ մե­զի, յի­շեց­նե­լով նաեւ փրկու­թեան հաս­նե­լու կա­րե­ւոր պայ­մա­նը, որ է համ­բե­րու­թիւն. «Ով որ մին­չեւ վեր­ջը համ­բե­րէ՝ ան պի­տի փրկուի» (Մար­կոս, 13.13)։­

Ա­մա­նո­րի ու­րա­խու­թեան ա­ռըն­թեր ի մտի ու­նե­նանք, թէ՝ ան­ցեա­լի մեր թե­րու­թիւն­նե­րը կամ սխալ­նե­րը յի­շե­լով կրնանք ա­նոնց­մէ ձեր­բա­զա­տուե­լու մի­ջոց­նե­րը ո­րո­նել, ա­պա­ւի­նե­լով՝ Աս­տու­ծոյ զօ­րու­թեան։

Ա­մա­նո­րը, ո­րուն կը պատ­րաս­տուինք դի­մա­ւո­րել, Ե­րի­տա­սար­դու­թեան Տա­րի հռչա­կուած է Ա­մե­նայն Հա­յոց Վե­հա­փառ Հայ­րա­պե­տի վե­րին տնօ­րի­նու­թեամբ։ Հոս կը յի­շենք մեր հո­գե­ւոր ծնո­ղը՝ ե­րա­նաշ­նորհ Շնորհք Պատ­րիարք Հայ­րը, որ հայ­րա­կան բա­զում խրատ­նե­րու ա­ռըն­թեր ան­գամ մը ար­տա­յայ­տուած էր ը­սե­լով. «Մնա­ցէք Ձեր Ե­կե­ղեց­ւոյ հո­վա­նիին տակ, պի­տի տես­նէք, թէ դուք լա­ւա­գոյն եւ ա­պա­հով կեր­պով կրնաք պա­հել Ձեր պատ­կա­նե­լիու­թիւ­նը, Ձեր հո­գե­ւոր, բա­րո­յա­կան եւ մշա­կու­թա­յին ար­ժէք­նե­րը ա­ռանց տա­րուե­լու այ­լե­ւայլ հո­սանք­նե­րէ»։ Մեր ա­ղօթքն է, որ մեր ժո­ղո­վուր­դի զա­ւակ­նե­րը ի­մաս­տուն գտնուին կեան­քի կո­չե­լու մեր ե­րա­նաշ­նորհ հո­գե­ւոր պե­տին թե­լադ­րու­թիւ­նը, որ բնա­կա­նա­բար իր ա­ւի­շը կը ստա­նայ Հայ Ե­կե­ղեց­ւոյ դա­րա­ւոր ա­ւան­դու­թե­նէն։

Ի բո­լոր սրտէ ա­ղօ­թե­լով կը գո­չենք. «Շնոր­հա­ւոր Նոր տա­րի»։ 2018 տա­րին բո­լո­րիս հա­մար ըլ­լայ օրհ­նա­բեր տա­րի մը. Ա­մէն։

ԳՐԻԳՈՐ Ա. ՔՀՆՅ. ՏԱՄԱՏԵԱՆ