«ՀԱՒԱՏՈՎ ԽՈՍՏՈՎԱՆԻՄ»

Հայ Եկեղեցւոյ լուսապայծառ ջահակիրներէն Սուրբ Ներսէս Շնորհալի Հայրապետը՝ որ հեղինակն է «Հաւատով Խոստովանիմ»ին, այս աղօթքի նկատմամբ հետեւեալ խրատականը կ՚ուղղէ հայ հաւատացեալ եւ հաւատաւոր ժողովուրդին։

*

Այս է աղօթքը բոլոր քրիստոնեաներուն, ըլլան մեծ թէ փոքր, զոր պէտք է սորվին ամէնքը եւ սորվեցնեն իրարու քահանաները՝ ժողովուրդին, հայրերը՝ տղայոց, մայրերը՝ աղջկանց եւ ընկերները՝ միմեանց։ Ասով պիտի աղօթեն անոնք օրը հինգ անգամ, իւրաքանչիւր պահուն՝ տասներկու ծնրադրութեամբ, առաւօտուն, ճաշի ժամուն, ցերեկին, երեկոյին եւ գիշերը։ Իսկ եթէ մէկը ծուլանայ աղօթելու հինգ անգամ, կրնայ աղօթել չորս կամ երեք կամ երկու եւ կամ մէկ անգամ միայն, գիտակցելու համար, թէ քրիստոնեայ է եւ Աստուծոյ երկրպագող։ Եթէ դժուար զգան սորվելու բոլոր աղօթքը, թո՛ղ սորվին կէսը կամ աւելի պակաս։ Նոյնիսկ եթէ երեք տուն գիտնան եւ իւրաքանչիւր պահուն երեք ծնրադրութեամբ աղօթեն, ընդունելի է Աստուծոյ։

Իսկ եթէ քրիստոնեան անփոյթ ըլլայ սորվելու զայս եւ աղօթելու, այլազգիներու իսկ յանդիմանութեանը արժանի է, որոնք իրենց աղօթքը ոչ միայն խաղաղութեան, այլեւ պատերազմի ատեն իսկ չեն խափաներ։

Բայց մեր ժողովուրդը, աղօթատեղիներէն դուրս, բնաւ իսկ չի յիշեր Աստուծոյ անունը, որովհետեւ ջանք չունի աղօթելու այնպէս, ինչպէս կը վայելէ աստուածպաշտներուն։ Կը սիրեն դատարկաբնութիւն ընել քան աղօթել։

Ոմանք ալ, երբ եկեղեցի կու գան, կը կանգնին բաց-բերան, կամ կը զբաղին խօսակցութեամբ, ո՛չ աղօթել գիտեն, ոչ ալ քահանայից պաշտամունքին հետեւիլ։ Այս պատճառով պատրաստեցինք այս աղօթքը, պարզ եւ յստակ բառերով, անգէտներուն իսկ հասկնալի ընծայելու համար, կերտուած քսանչորս փոքրիկ տուներով, օրուան ժամերուն համաձայն, եւ համապատասխան մարգարէից խօսքերուն, զօրաւոր իմաստով, բովանդակելով ի՛նչ որ պէտք է խնդրել Աստուծմէ, եւ տուինք մեր ժողովուրդին՝ սորվելու համար։

Ամէն քրիստոնեայ թող սորվի զայն, եւ ուր որ ըլլայ, աղօթքի պահուն, թող խօսի անով Աստուծոյ հետ, եկեղեցւոյ մէջ թէ տան, արտի մէջ թէ գործի պահուն կամ ճամբան։

Եւ ո՛վ որ սորվի եւ աղօթէ ուշադրութեամբ, ջերմեռանդ սիրտով եւ արցունքով, այն բոլոր խնդրուածքներուն որ գրուած են հոն, պիտի ստանայ ի կենդանութեան եւ յետ մահու։ Իսկ անոնք որ կ՚արհամարհեն, չեն սորվիր, չեն աղօթեր, իրենց անձին վնասը պիտի տեսնեն։ Ահա մենք վերցուցինք պատճառը, տալով այս աղօթքը, որպէսզի չըսեն թէ աղօթել չենք գիտեր, չեն կրնար։ Անոնք թող գիտնան սակայն, թէ սատանան՝ մեր բոլոր բարի գործերէն աւելի՝ կը ջանայ մեր աղօթքի պահը խափանել, որովհետեւ ան գիտէ, թէ աղօթքով միայն կը հալածուի մեզմէ եւ աղօթքով է որ Աստուած կը բնակի մեր մէջ։

Արդ, մենք կ՚աղաչենք որ բարերարն Աստուած բանայ ձեր միտքը, յօժարութեամբ սորվելու համար զայս, աղօթելու եւ իրեն սիրելի ըլլալու։ Եւ ձեր աղօթքի պահուն յիշեցէ՛ք ի Քրիստոս Գրիգորիս Կաթողիկոսը եւ իր եղբայրը Ներսէսը, որ յօրինողն է այս աղօթքին։ Եւ դուք որ կ՚օրինակէք այս աղօթքը, գրեցէ՛ք անոր հետ նաեւ այս խրատականը, անոնք որ զայս գրեն՝ պիտի գրուին յաւիտենական կենաց դպրութեան մէջ։

Անոնք որ սորվին եւ աղօթեն Քրիստոսէ ողորմութիւն պիտի գտնեն. եւ անոնք որ ընկերին կը սորվեցնեն, Աստուծմէ վարձք պիտի ստանան։ Անոնք որ կը գրեն, օրինակէն աւելի խօսք թող չաւելցնեն, եւ ոչ ալ պակաս գրեն, որպէսզի խօսքերը չտարբերին իրարմէ, այլ ըլլան իրարու հաւասար, ո՛ւր որ ալ գրուին։ Իսկ անգրագէտները՝ գիտցողներուն թո՛ղ գրել տան։ Եւ փառք Քրիստոսի, ամէն։

*

Ա՛յս է ահաւասիկ պատուէրը Ս. Հայրապետին, «Հաւատով Խոստովանիմ»ին մասին։ Այս աղօթքին ուժը աւանդական է հայ ժողովուրդին համար, եւ աղօթքի կեանքը կեա՛նքն իսկ է…

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Դեկտեմբեր 18, 2024, Իսթանպուլ

Չորեքշաբթի, Դեկտեմբեր 18, 2024