ՍՈՒՐԲ ԳԻՐՔԻ ՄԷՋ ԳՈՐԾԱԾՈՒԱԾ ԱՅԼԱԲԱՆԱԿԱՆ ԳԼԽԱՒՈՐ ԲԱՌԵՐ - Բ. -

ԳԱՒԱԹ՝ կը նշանակէ հրապուրիչ ցանկութիւն. (ՅԱՅՏ. ԺԷ 4). դարձեալ, կռապաշտական արարողութիւններ. (Ա ԿՈՐՆԹ. Ժ 20), եւ դարձեալ, մէկուն բաժինը. (ՅԱՅՏ. ԺԴ 10, ԺԸ 6)։

ԳԻՐՔ, եթէ «ներսը եւ դուրսը գրուած է», կը նշանակէ իրարու յաջորդող երկարատեւ դէպքեր. (ԵԶԵԿ. Բ 9, 10), (ՅԱՅՏ. Ե 1). եթէ «կնքուած է», կը նշանակէ «գաղտնիք»։ ԳԻՐՔ ՈՒՏԵԼ՝ նշանակ է «խորհրդածելու». (ԵԶԵԿ. Գ 1, 2), (ՅԱՅՏ. Ժ 9, 10)։ ԿԵՆԱՑ ԳԻՐՔ կը նշանակէ ցուցակ մը՝ ուր արձանագրուած են փրկուածներու անուններ. (ՅԱՅՏ. Գ 5)։ ԳԻՐՔԵՐՈՒՆ ԲԱՑՈՒԻԼԸ կը ցուցնէ դատաստանին սկսիլը. (ՅԱՅՏ. Ի 12)։

ԳՈՅՆ կը ցուցնէ զանազան բնութիւններ. ՍԵՒ գոյնը՝ նշանակ է թշուառութեան եւ սուգի. (ՅՈԲ. Լ 28, 30), (ՅԱՅՏ. Զ 5-12)։

ԴԵՂԻՆ գոյնը՝ մահաբեր սատակման. (ՅԱՅՏ. Զ 8)։ ԱՇԽԷՏՆ ու ՇԱՌԱԳՈՅՆԸ՝ արիւնահեղութեան կամ յաղթութեան. (ԶԱՔ. Զ 2), (ՅԱՅՏ. ԺԲ 3)։ ԿՐԿՆԱԿԻ եւ ՈՐԴԱՆ ԿԱՐՄԻՐ՝ անջնջելի բանի. (ԵՍ. Ա 18)։ ՃԵՐՄԱԿ գոյնը՝ գեղեցկութեան եւ սրբութեան. (ԺՈՂ. Թ 8), (ՅԱՅՏ. Գ 3, 4)։ ՃԵՐՄԱԿը եւ ԿԱՊՈՒՏԱԿը թագաւորական եւ քահանայական գոյն էր հրեաներու մէջ, ինչպէս ծիրանին՝ հռոմայեցիներու մէջ. (ԵՍԹ. Ը 15), (ՅՈՎՀ. ԺԹ 2)։

ԳՈՐՏ՝ նշանակ է պիղծ եւ լիրբ թշնամիի, (ՅԱՅՏ. ԺԶ 13)։

ԵՂՋԻՒՐ՝ նշանակ է զօրութեան (Բ ՕՐ. ԼԳ 17), (Գ ԹԱԳ. ԻԲ 11), (ԵՐԵՄ. ԽԸ 25), (ԱՄՈՎՍ. Զ 13), (ՄԻՔ. Դ 13), դարձեալ, արքայական աստիճանի. (ԴԱՆ. Ը 9), (ՅԱՅՏ. ԺԳ 1)։ «Ղեւտական զոհի սեղանին» եղջիւրները յանցաւորներու պաշտպանութեան համար ապաստանարան էին. (Գ ԹԱԳ. Ա 50), (ԵՐԵՄ. ԺԵ 1) եւ (ԱՄՈՎՍ. Գ 14)։

ԵՐԿԻՆՔ եւ ԵՐԿԻՐ գործածուած են երեք նշանակութեամբ, այսինքն՝ նախ «անտեսանելի» կամ «հոգեւոր», երկրորդ՝ «տեսանելի» կամ «նկարագրական» եւ երրորդ՝ քաղաքական նշանակութեամբ։ Այս վերջին առմամբ երկինք՝ նշանակ է իշխաններու, երկիր՝ ժողովուրդին, իսկ երկինք եւ երկիր կը նշանակեն «թագաւորութիւն» կամ քաղաքականութիւն. (ԵՍ. ԾԱ 16, ԿԱ 17, ԿԶ 22), (ԵՐԵՄ. Դ 23-28), (ՄԱՏԹ. ԻԴ 29-31)։

ԵՐԿԻՆՔԷՆ ԻՅՆԱԼ կը նշանակէ «պատիւ» կամ «իշխնութիւն»՝ կորուսեալ. (ՂՈՒԿ. Ժ 18) եւ (ՅԱՅՏ. Թ 1)։ ԵՐԿԻՆՔԸ ԲԱՑՈՒԱԾ կամ ԵՐԿԻՆՔԻ ՄԷՋ ԲԱՑՈՒԱԾ ԴՈՒՌ ՄԸ կը նշանակէ «նոր յայտնութեան մը սկսիլը». (ՅԱՅՏ. Դ 1, ԺԹ 11)։ Արեգակ, Լուսին, աստղեր՝ նշանակ են ծայրագոյն եւ կամ երկրորդական իշխանութեան. (ԵՍ. ԺԳ 10), (ՅՈՎԵԼ. Բ 10), (ՅԱՅՏ. ԺԲ 1)։

ԼԵՌ՝ նշանակ է հաստատութեան եւ մեծութեան, (ԵՍ. Բ 2), (ԴԱՆ. Բ 35)։

ԽԱՂՈՂ՝ եթէ հասուն է, կը նշանակէ ժողովուրդ մը՝ որուն պատժուիլը մօտ է. (ՅԱՅՏ. ԺԴ 18) ԽԱՂՈՂՆԵՐ ԿԹԵԼ կը նշանակէ այն ժողովուրդին աւերումը. (ՅԱՅՏ. ԺԴ 19)։

ՃՌԱՔԱՂ (ճիռերու՝ խաղողի սակաւահատիկ ողկոյզներու հաւաքում). ԵՂԱԾ ԽԱՂՈՂ կը նշանակէ ժողովուրդի մը գերութեան մէջ վարուիլը. (ԵՐԵՄ. Զ 9)։

ԽՈՒՆԿ՝ նշանակ է աղօթքներու. (ՍԱՂՄ. ՃԽԱ 2), (ՄԱՂ. Ա 11), (ՅԱՅՏ. Ը 3, 4)։

Խունկը կը մատուցուէր ողջակէզներու սեղանէն առնուած կրակով. (ՂԵՒՏ. ԺԶ 12)։

ԾԾՈՒՄԲ կը նշանակէ տանջանք. (ՅՈԲ. ԺԸ 15), (ՅԱՅՏ. ԺԴ 10, Ի 9)։

ԿԱՌՔ՝ նշանակ է կառավարութեան կամ պաշտպանութեան. (Դ ԹԱԳ. Բ 12)։

ՉՈՐՍ ԿԱՌՔ. (ԶԱՔ. Զ 1), կը նշանակեն չորս մեծ ինքնակալութիւններ։

ԱՍՏՈՒԾՈՅ ԿԱՌՔ ըսելով կը հասկցուի երկինքի զօրութիւնները. (ՍԱՂՄ. ԿԸ 17), (ԵՍ. ԿԶ 15)։

ԿՇԻՌ կը նշանակէ «արդարութեան գործիք. (ՅՈԲ. ԼԱ 6), կամ սղութիւն, երբ խօսքը ցորենի եւ ուրիշ նպարեղէններու վրայ է. (ՂԵՒՏ. ԻԶ 26), (ԵԶԵԿ. Դ 16), (ՅԱՅՏ. Զ 5, 6)։

- Յաջորդաբար պիտի շարունակուի…

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Նոյեմբեր 6, 2024, Իսթանպուլ

Հինգշաբթի, Նոյեմբեր 7, 2024