Հոգե-մտաւոր

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Մի քանի օրեր առաջ մուտք գործեցի համացանցի արգիլուած ու խափանուած աշխարհը՝ սեւցանց (darkweb), ուր կարելի է գտնել գրեթէ ամէ՛ն բան, ինչ որ հակառակ է օրէնքին ու օրինականութեան:

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Յաճախ ըսած ենք, թէ ժամանակը փոխած է գրեթէ ամէն բան. սակայն կան երեւոյթներ, որոնք ոչ թէ փոխուած, այլ ամբողջութեամբ վերացած են մեր կեանքէն եւ ցայսօր կը շարունակեն վերանալ ու ոչնչացուիլ: Այդ վերացողներէն են օրինակ ամօթն ու պատկառանքը, յարգանքն ու մեծարանքը:

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Տարիներ առաջ գիրքի մը խմբագրութիւնը կատարեցի եւ տպագրութեան ծախսերու մեկենասութեան համար ազգի մեծահարուստներէն մէկուն հետ հեռախօսազրոյց մը ունեցայ եւ ի յիշատակ իր հանգուցեալ ծնողին գիրքի մեկենասութիւնը խնդրեցի:

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Բոլոր մարդկութեան քո՞վ այդպէս է, թէ ոչ միայն մօտս, չե՛մ գիտեր, սակայն աւելի քան տասն տարի է կը զգամ իմ մէջս անձէս բացի այլ անհատի մը ներկայութիւնը, որ շարունակ կը խօսի: Կը զգամ գոյութիւնը երկրորդ ձայնի մը, որ շատ անգամ կը վիճի, կը հակաճառէ, նոյնիսկ կը ծաղրէ ու կը հեգնէ արարքներ, զորս ես կը կատարեմ:

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Կեանքի մէջ կան հարցումներ, որոնք ժամանակէն անդին երթալով ցմահ կը մնան որպէս հարցում եւ հակառակ տարիներու թաւալումին՝ անջնջելի հետք մը կը ձգեն: Այդ հարցումներէն մին ինծի տրուեցաւ, երբ տակաւին 13 տարեկան պատանի մըն էի. իմաստուն ուսուցիչի մը հետ առաջին դասապահն էր. հրահանգեց ամէն բան վերցնել եւ մեր դիմաց դնել մաքուր թուղթ ու գրիչ մը. կաւիճը վերցնելով գրատախտակին վրայ գրեց հետեւեալ հարցումը. «Ո՞վ ես դուն», եւ պատուիրեց մէկ էջի սահմաններու մէջ մենք մեզ ներկայացնենք:

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Տասնամեակներ առաջ Ֆրէյթակ անունով օտար գրող մը կը հրատարակէ «Նոր աշխարհ, աւետիս մարդկութեան» անունով աշխատութիւն մը, որուն պատմուածքներէն մէկուն մէջ կը ներկայացնէ չինացի մը. «Հմուտ չինացի մը, որ դաւանափոխ եղած է՝ ընդունելով քրիստոնէութիւնը, կ՚երթայ Միացեալ Նահանգներ՝ ուսումնասիրելու բողոքական աղանդները։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներու մէջ վերջերս տասնեակ մը սեւամորթ մանուկներու հարց տուին, թէ ի՞նչ բան կ՚ուզէիք փոխուէր ձեր կեանքին մէջ. մեծամասնութեան մօտ պատասխանը նոյնն է. «կ՚ուզէինք սպիտակամորթ ըլլալ»:

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Մեր կեանքի մէջ ամէ՛ն բան սկսած է փոխուիլ՝ կարծրատիպները նոյնիսկ:
Վերջերս բարեկամ մը, որ յայտնապէս կեանքի մէջ տխրելու լուրջ պատճառներ չունի, հետեւեալ ցանկութիւնը յայտնեց. «լալու փափաք ունիմ. պէտք է մէկ հատ լամ՝ որ հանգիստանամ»: 

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Յաճախ գրած ու խօսած ենք փոփոխութեան մասին. մեր կեանքին մէջ այսօր գրեթէ փոխուած է ամէ՛ն ինչ, ներառեալ տօնական ու ծննդեան այս օրերն ու անոնց արժէքը: Անցեալին իր մէջ խորհուրդ մը պարունակող այս օրերը իր արժէքներէն մերկանալով դարձած է լոկ կերուխումի առիթ:

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Նկատի ունենալով որ այսօր Աւետիս Ահարոնեանի ծննդեան օրն է, օրուայ յօդուածս ուզեցի նուիրել իր ամենէն յայտնի գործերէն «Լռութեան», որուն մոլիներէն մէկն ալ ես եմ: