Հոգե-մտաւոր

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Մինչեւ որոշ ժամանակ կրթութիւնն ու ուսումը մեր՝ հայերուս մէջ եւս մենաշնորհ մըն էր տղոց, մանաւանդ գաւառի պայմաններու մէջ. հին ընկերութիւնը՝ ներկային հակառակ կը հաւատար, որ ուսումը ո՛չ թէ թուաբանութիւն կամ հայոց պատմութիւն սորվելու, այլ առօրեայ կենցաղային վարժութիւններ ձեռք բերելու մէջ կը կայնայ. օրինակի համար հայկական հին գաւառներուն մէջ երբ աղջիկը 7-8 տարեկան դառնար, զինք կը ղրկէին «ուստայ» կոչուող կիներու մօտ, որոնք յաճախող աշակերտներուն կը սորվեցնէին տնային գործեր, կարել, հիւսել եւ այլն:

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Անցեալին արժէք նկատուող շատ մը իրողութիւններ այսօր որպէս խելազուրկ ու անիմաստ կը դիտուին այսօրուան մարդուն կողմէ, որովհետեւ ներկայ ժամանակներու մէջ անցեալի այդ արժէքներով շարունակել ապրիլը ապուշութիւն կրնայ նկատուիլ:

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Ծանօթներու մէջ ինքզինք անծանօթ, օտար զգալ եւ կամ բազմութեան մէջ մինակ մնալ, առանձին՝ ապրիլ ուրիշ միջավայրի մը մէջ կամ տարբեր աշխարհի մը վրայ։ Բնաւ զգացա՞ծ էք օտար ձեր բարեկամներու, ծանօթներու հաւաքոյթին մէջ եւ կամ առանձին՝ բարեկամներու խումբի մը մէջ։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Քննարկումէ վեր է, որ թէեւ գործնապէս «դիւրին», սակայն էապէս ամենէն դժուարին բանը աշխարհի մէջ ծնողք դառնալն է, որ իրականութեան մէջ ո՛չ թէ նախախնամութեամբ, այլ իմաստութեամբ ու գիտութեամբ կեանքի կը կոչուի։
Ծնողքին դերը մեծապէս կը կարեւորեմ, որովհետեւ կը հաւատամ աշխարհի բնական այն կանոնին, որ «ինչ ցանես ա՛յդ կը հնձես» եւ հետեւաբար իւրաքանչիւր զաւակի արարք ու իրագործում տեղ մը իրը ըլլալէ անկախ ընտանիքինն է՝ այդ մէկը ըլլայ լաւ թէ վատ։

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

«Կեանքը՝ որ կ՚ապրինք»։ Այս է նուաստիս նախկին գրութիւններէն մէկուն վերնագիրը։ Եւ երբ ամփոփուեր եւ գիրք ըլլալով հրատարակուեր է գրութիւններու մէկ մասը, գիրքը կազմող եւ խմբագրող մեր արժանաւոր եւ սիրելի բարեկամ Վարանդ Քորթմոսեան զայն անուաներ է «Կեանքը որ կ՚ապրինք» անունով։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Երբ այս յօդուածը կը գրեմ եւ դուք երբ կը կարդաք, վստահ եղէ՛ք որ այս պահուն իսկ աշխարհի վրայ բազմահազար մարդիկ զոհը կը դառնան սիրոյ՝ որ յաճախ ամենէն խելացի մարդն իսկ ապուշ մը դարձնելու կարողութիւնը ունի:

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Հայաստանի մէջ Դ. դարուն քրիստոնէութեան տարածման գլխաւոր հակառակող ուժ միշտ եղած է քրմական դասակարգը՝ որու շահերը կապուած են եղած հին կրօնի հետ։ Այդպիսի ընդդիմութիւն ցոյց տուին քուրմերը՝ հեթանոս կրօնի պաշտօնեաները Հայաստանի մէջ երբ արդէն սկսած էր տարածուիլ քրիստոնէութիւնը։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Հարստանալը բախտի հետ կապ ունի թէ ոչ... չե՛մ գիտեր, սակայն գիտեմ, որ աշխարհի վրայ գոյութիւն ունին այնպիսի հարուստներ, որոնք իրենց ողջ ունեցուածքը չեն խնայեր պայծառացնելու եւ բարգաւաճելու համար հայ մշակոյթը, արուեստը, կրթութեան ոլորտն ու երկիրի ընդհանուր զարգացումը: Թէեւ թիւով քիչ՝ սակայն գոյութիւն են անոնք:

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Մարդը, իր բացումով դէպի ճշմարտութիւնը, գեղեցկութիւնը եւ լաւը, իր զգացումներով բարոյական բարիին, իր ազատութեամբ եւ իր խղճմտանքին ձայնով, անհունին եւ երջանկութեան իր տենչանքով, ինքզինք կը հարցաքննէ Աստուծոյ գոյութեան մասին։ Այս բոլորին ընդմէջէն ան կը նշմարէ նշանները իր աննիւթական հոգիին։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Աշխարհի վրայ մարդոց բոլոր խօսքերուն հաւատալը ինչքանով խոհեմութիւն է չեմ գիտեր, սակայն կասկածէ վեր է մարդուն խօսքերն ու բառերը ինչքան ալ ստեն ու խաբեն, աչքերը չե՛ն կրնար ստել: