Արխիւ
Թուրքիա հայկական հարցին շուրջ վերջին օրերուն կատարուած յայտարարութիւններուն բերումով երէկ հակազդեցութիւն ցոյց տուաւ Միացեալ Նահանգներու Նախագահ Պարաք Օպամայի, Ռուսաստանի Նախագահ Վլատիմիր Փութինի եւ Գերմանիոյ Նախագահ Եոախիմ Կաուքի դէմ։ Արտաքին գործոց նախարարութիւնը տեղեկացուց, որ Օպամայի Ապրիլ 24-ի յայտարարութիւնը Ա. Աշխարհամարտի շրջանին ապրուածներու տեսակէտէ կը ցոլացնէ միակողմանի մօտեցում մը, մինչդեռ այդ բոլորը հայոց չափ թուրք ժողովուրդին տեսակէտէ ալ կը ներկայացնեն զգայնութիւն։
Հայաստանի Նախագահ Սերժ Սարգսեան երէկ Երեւանի մէջ առանձին հանդիպումներ ունեցաւ Ռուսաստանի Նախագահ Վլատիմիր Փութինի եւ Ֆրանսայի Նախագահ Ֆրանսուա Օլանտի հետ, որոնք մասնակցեցան Ապրիլի 24-ի ոգեկոչումներուն։ Պաշտօնական աղբիւրներու հաղորդումներով, Փութինի հետ զրուցելու ընթացքին Սերժ Սարգսեան շնորհակալութիւն յայտնեց հայ ժողովուրդի համար կարեւոր նշանակութեամբ օրուան ընթացքին Երեւանի մէջ գտուելու կապակցութեամբ։
Ապրիլի 24-ին առթիւ երէկ երեկոյեան ժամը՝ 19.15-ին հերթական անգամ սգահանդէս մը տեղի ունեցաւ Թաքսիմի հրապարակին վրայ:
Թուրքիոյ մէջ հասարակական շրջանակներուն վերաբերմունքը հետզհետէ կը խրախուսէ հայկական հարցին շուրջ հարցաքննական միտքը:
Երէկ երեկոյեան Իսթանպուլի Ֆրանսական պալատին մէջ տեղի ունեցաւ ընդունելութիւն մը, որու ընթացքին նուագներով հանդէս եկաւ հռչակաւոր դաշնակահար Շահան Արծրունի։ Իսթանպուլի մօտ Ֆրանսայի աւագ հիւպատոս Միւրիէլ Տոմենաքի եւ ամուսնոյն՝ Օլիվիէ Պուքէի տանտիրութեամբ կազմակերպուած այս երեկոյթին ներկայ գտնուեցան Պատրիարքական Ընդհանուր Փոխանորդ Տ. Արամ Արք. Աթէշեան եւ Հայ Կաթողիկէից Վիճակաւոր Տ. Լեւոն Արք. Զէքիեան։
Գումգաբուի մէջ երէկ ոգեկոչուեցան Հայոց Մեծ Եղեռնի զոհերը։ Ապրիլի 24-ին առթիւ Ս. Աստուածածին Աթոռանիստ Մայր եկեղեցւոյ մէջ մատուցուեցաւ հանդիսաւոր Ս. Պատարագ։ Արարողութիւններուն հանդիսապետեց, պատարագեց եւ քարոզեց Պատրիարքական Ընդհանուր Փոխանորդ Տ. Արամ Արք. Աթէշեան։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Իրականին, աննշան եւ սովորական երեւոյթներ եթէ խորհիք, շատ աւելի մեծ գաղափարներ կրնան ստեղծել։ Ամէնօրեայ, ընթացիկ կան այնպէս պատահարներ՝ որոնք իրենց տեսնուածէն շատ աւելի վեր իմաստներ ունին։ Եթէ մէկը շրջահայեաց է, հաճոյք կ՚առնէ ամէն մէկ իրադարձութենէն իմաստ մը քաղելէ, կը տեսնէ ու կը խորհի անոնց վրայ եւ կ՚ընդլայնէ իր մտային հորիզոնը եւ կ՚ընդարձակէ միտքը։
Ապրիլի 24-ին ընդառաջ, երէկ յետմիջօրէին, Վանայ լիճի Աղթամար կղզիի «Ս. Խաչ» եկեղեցւոյ մէջ եւս տեղի ունեցաւ ոգեկոչման արարողութիւն մը։ Ներկայիս Պիթլիսէն, Մուշէն, Սասունէն, Տիարպաքըրէն եւ յարկից այլ շրջաններէն խումբ մը հայեր պտոյտի մը ձեռնարկած են դէպի արեւելք՝ երբեմնի հայաբնակ գաւառները։
Ամենայն Հայոց Տ.Տ. Գարեգին Բ. Կաթողիկոսը երէկուան Սրբադասման արարողութեան ընթացքին հանդէս եկաւ հետեւեալ պատգամով, զոր կը ներկայացնենք արեւմտահայերէնի վերածելով։
«Իսկ եթէ նախատիցի՛ք եւս վասն անուանն Քրիստոսի, երանելի՛ էք, զի …Աստուծոյ Հոգին ի վերայ ձեր հանգուցեալ է»
(Ա ՊԵՏ. Դ 14)
2015 թուականի մթնոլորտին մէջ, Ապրիլի 24-ին առթիւ Իսթանպուլի մէջ եւս տեղի ունեցան ոգեկոչման արարողութիւններ։ Ծանօթ է, որ քանի մը տարիէ ի վեր հասարակական կազմակերպութիւններու նախաձեռնութեամբ 1915-ի զոհերը կ՚ոգեկոչուին նաեւ Թուրքիոյ մէջ։
Հայաստանի Նախագահ Սերժ Սարգսեան բացառիկ հարցազրոյց մը տուած է «Հիւրրիյէթ» օրաթերթին, որու թղթակիցը Ճանսու Չամլըպէլ այս օրերուն կը գտնուի Երեւանի մէջ։ Այսօր «Հիւրրիյէթ»ի մէջ գրեթէ ամբողջ էջ մը յատկացուած է այս հարցազրոյցին, որու ամբողջական տարբերակը զետեղուած է նաեւ թերթի համացանցային կայքէջին վրայ։
Երեւանի մէջ, Ծիծեռնակաբերդի յուշահամալիրին մօտ այս առաւօտ Ապրիլի 24-ին առթիւ տեղի ունեցաւ ոգեկոչման պատմական արարողութիւն մը։ 2015-ի մթնոլորտին մէջ այս արարողութիւնները ունեցան պատմական նշանակութիւն։
Րէճէպ Թայյիպ Էրտողան. «1915-ի դէպքերուն վերաբերեալ հայոց բոլոր պնդումները անհիմն են»:
Թուրքիա հայկական հարցին շուրջ սկսած է վերստին շեշտադրել իր վաղեմի մօտեցումները: Նախագահը այսօր դարձեալ հանդէս կու գայ յայտարարութիւնով մը:
Պետական աւագանին այսօր ոգեկոչման համար Չանաքքալէ կ՚այցելէ միջազգային հիւրերուն մասնակցութեամբ:
ՅՈՎՀԱՆՆԷՍ ՊՕՂՈՍԵԱՆ
Արեւոտ ու զուարթ առտու մըն էր 1915 Ապրիլ 12-ի առաւօտը։
Մայրաքաղաքը կ՚արթննար սովորականին պէս անփոյթ ու ժպտուն։
Բարեկամս Սահակ-Մեսրոպի հետ շատ կանուխ, արեւին մէջէն կը քալէինք Բանկալթիի շիտակէն։
ԵՐՈՒԱՆԴ ՕՏԵԱՆ
Չէ՛, սգահանդէս մը չէ այսօրուանը։ Ողբ ու կոծ, լաց ու արցունք տեղ չունին հոս։ Տխրութիւնը համակած է, անշուշտ մեր բոլոր էութիւնը, բայց այո տխրութիւնը մեծավայելուչ, պատկառազդեցիկ, հպարտ տխրութիւն մըն է եւ ո՛չ թէ գլխիկոր տխրութիւն մը։
24 Ապրիլ 1915… 24 Ապրիլ 2015… Հարիւր տարի, 100-րդ տարելից… Մեծ եղեռնէն դար մը անց, այսօր համայն հայութիւնը կ՚ոգեկոչէ իր բիւրաւոր նահատակները, կը վերյիշէ զոհերը, որոնց դէմ գործուած ոճիրը յաջորդած տասնամեակներուն պայմանաւորեց մարդկութեան դէմ կատարուած յանցագործութիւններուն սահմանումները, բնորոշումը։
ԱՐԱ ԳՕՉՈՒՆԵԱՆ
Աշխարհի բազմաթիւ քրիստոնէական եկեղեցիներուն զանգերը հնչեցին ի յիշատակ հայոց նահատակներուն:
2015-ի ոգեկոչումները կը կատարուին զգացականութեան եւ տրամաբանութեան առաւելագոյնս համընկման մթնոլորտին մէջ:
Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցին երէկ պատմական արարողութիւնով մը սրբադասեց Մեծ եղեռնի բիւրաւոր նահատակները
Անմարմին զինուորներու օրհներգութիւն։
Ամենայն Հայոց Տ.Տ. Գարեգին Բ. Վեհափառ Հայրապետն ու Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Տ.Տ. Արամ Ա. Կաթողիկոսը Սրբալոյս Միւռոնով հանդիսաւորապէս օծեցին սրբապատկերները, մինչ հնչեցին շարականի տպաւորիչ մեղեդիները։
Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի փառաշուք հանդիսութիւններուն ներկայ գտնուեցան Հայաստանի Հանրապետութեան Նախագահ Սերժ Սարգսեան, նաեւ քոյր եկեղեցիներու պետեր, համաքրիստոնէական ընտանիքի ներկայացուցիչներ։
«Խորհուրդ խորին» եւ «Սուրբ Սուրբ» շարականներու երգեցողութեան պայմանաւորած մթնոլորտին մէջ, ժամը՝ 19.15-ին 100 անգամ ղօղանջեցին Մայր Տաճարի զանգերը Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցին երէկ պատմական արարողութիւնով մը սրբադասեց Մեծ եղեռնի բիւրաւոր նահատակները։
Ֆրանսահայ աշխարհահռչակ երգիչ Շարլ Ազնաւուր «Լը Մոնտ» օրաթերթին մէջ յօդուած մը գրի առաւ, «Հայկական մենութեան 100 տարին» խորագրին ներքեւ։ Այս սրտառուչ յօդուածին մէջ Շարլ Ազնաւուր շեշտեց, թէ իր մէջ ատելութիւն չեն դաստիարակած։
Ապրիլ 23-ի Ազգային գերակայութեան եւ մանկանց տօնին առթիւ այսօր մեծ խանդավառութիւն կ՚ապրուի բովանդակ Թուրքիոյ մէջ։ 0րուան տօնին առընթեր, այսօր կը նշուի նաեւ Ազգային մեծ ժողովի հիմնադրութեան 95-րդ տարեդարձը։
Վերջին տարիներուն ձեւաւորուած նախընթացներով, այս տարի եւս Իսթանպուլի մէջ ոգեկոչման արարողութիւններ տեղի կ՚ունենան Ապրիլի 24-ին առթիւ։ Այս շրջագծով երէկ երեկոյեան յատկանշական ձեռնարկ մը տեղի ունեցաւ Իսթանպուլի Համագումարներու կեդրոնին մէջ, Հարպիէ։