Արխիւ
ԱՐԱ ԳՕՉՈՒՆԵԱՆ
Թրքահայ ազգային-եկեղեցական կեանքի առկայ խնդիրները, ընդհանրապէս, ըստ էութեան, կրնան դիտարկուիլ վերջին շուրջ երկու տասնամեակներու հաւասարակշռութիւններուն մէջ։ Թէ՛ համաշխարհային մակարդակի վրայ եւ թէ Թուրքիոյ պարագային այս ժամանակահատուածը կը բնորոշէ պատմական անցումային շրջան մը։
Ներքին գործոց նախարար Սոյլու շաբաթավերջին ամբողջ երկու ժամ ծաւալուն խորհրդակցութիւն մը ունեցաւ Թուրքիոյ ոչ-իսլամ փոքրամասնութիւններու հոգեւոր առաջնորդներուն եւ համայնքային վաքըֆներու աշխարհական վարիչներուն հետ՝ խումբ մը բարձրաստիճան դիւանակալներու ներկայութեամբ:
Ամենապատիւ Ս. Պատրիարք Հօր եւ Պետրոս Շիրինօղլուի մասնակցութեամբ առնուած որոշումները ընտրական նոր կանոնադրութեան հրապարակումէն վերջ յառաջացած խնդիրներուն մեծամասնութիւնը կրնան հարթել: Ժողովի ընթացքին գոյացած լայնախարիսխ փոխըմբռնումը կ՚ապահովէ նաեւ թրքահայ կեանքէն ներս յառաջացած տարակուսանքներու յաղթահարումը, նաեւ կրնայ կանխել զարտուղի, ինքնագլուխ նախաձեռնութիւնները: Այժմ կը սպասուի բանաւոր պայմանաւորուածութիւններու գրաւոր պաշտօնական բանաձեւման:
Թուրքիոյ փոքրամասնութիւնները կարեւոր ճամբաբաժանի մը շեմին կանգնած են։ Ոչ-իսլամ համայնքային վաքըֆներու ընտրութեան նոր կանոնադրութիւնը առանցքային նշանակութիւն ունի, միանշանակ։ Թէ ինչպէ՞ս կ՚երեւի թրքահայութիւնը այս համայնապատկերին վրայ։
ՄԱՇՏՈՑ ՔՀՆՅ. ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Հայ Եկեղեցւոյ հինգերորդ տաղաւա՛ր տօնն է Խաչվերացը։ Տարւոյ այս վերջին տաղաւարը նուիրուած է խաչին՝ կոչելով «Խաչվերաց»։
Եւ ինչպէս միւս տաղաւարներու, ասոր հիմքին մէջ կայ պատմական եղելութիւն մը։ 613 թուականին պարսիկներու Խոսրով շահը մեծ բանակով մը կը յարձակի Բիւզանդիոնի վրայ։
Հայաստանի Արտաքին գործոց նախարար Արարատ Միրզոյեան երէկ ընդունեց ԵԱՀԿ-ի Մինսքեան խմբակի ամերիկացի նորանշանակ համանախագահ, Կովկասի հարցերով Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներու պետական քարտուղարի նորանշանակ աւագ խորհրդական Ֆիլիփ Ռիքերը, որ այս օրերուն կ՚իրականացնէ տարածաշրջանային այցելութիւն մը, որու շրջանակներէն ներս շփումներ ունեցաւ Երեւանի մէջ։
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Վաղը, 11 սեպտեմբեր 2022-ին, Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցին պիտի նշէ տաղաւար տօներէն հինգերորդը՝ Խաչվերացը:
Խաչվերացի տօնը յիշատակութիւնն է Կոստանդիանոս Մեծ Կայսրին մօր՝ Հեղինէ թագուհիին Տիրոջ Խաչը գտնելուն, 27 մայիս 327-ին:
ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ ՎՐԴ. ՏԱՄԱՏԵԱՆ
Ահա, 4 սեպտեմբեր 2022, կիրակի առաւօտ կանուխ ի վերջոյ հասանք Աղթամար կղզի։ Պոլիսէն եւ Հայաստանէն բազմաթիւ ուխտաւորներ փութացած են Վան քաղաքը։ Խումբին առաջնորդն է Ն.Ա.Տ. Սահակ Բ. Սրբազան Պատրիարք Հայրը, իր մօտն ունենալով հոգեւոր հայրեր։
ԿՈՐԻՒՆ ԱՒ. ՔՀՆՅ. ՖԷՆԷՐՃԵԱՆ
Վերջերս ոմանց համար իրադարձութիւնները բնական եւ պարզ երեւոյթ ընկալելը, նաեւ անտարբերութիւնը սովորական վիճակ դարձած են։ Օրինակ՝ այսպիսիներ երբ ճամբան կը հանդիպին արկածի մը, շատ ալ իրենց չի հետաքրքրեր, ոչ ալ հոգերնին կ՚ըլլայ, միայն իրենց նեղութիւնը այն կ՚ըլլայ, որ ճամբան խճողուած է եւ կրնան ուշանալ իրենց հասնելիք տեղը։
Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի աղբիւրները հաղորդեցին, որ Ամենայն Հայոց Տ.Տ. Գարեգին Բ. Կաթողիկոսը ցաւակցագիր մը ուղարկած է Անգլիոյ Էլիզապէթ Բ. թագուհիի մահուան կապակցութեամբ։ Չարլզ Գ. թագաւորին յղուած է Նորին Սրբութեան ցաւակցականը։
ԳՐԻԳՈՐ ԱՒ. ՔՀՆՅ. ՏԱՄԱՏԵԱՆ
Վերացման Սուրբ Խաչի տաղաւարը ինչպէս միշտ, այս անգամ եւս կու գայ բոլորիս յիշեցնել այն անյեղլի ճշմարտութիւնը, թէ «Աստուած սէր է» (Ա. Յովհաննէս, 4.8,16) եւ սիրով առլցուն Հայր Աստուծոյ սէրը յայտնուած է բոլորիս փրկութեան համար իր Միածին Որդիին մարդեղութեամբ։ Աստուծոյ սէրը ճշմարիտ է։ Պէտք չէ մոռնանք, թէ «ոչ թէ մենք սիրեցինք զԱստուած, այլ Աստուած ինք սիրեց մեզ եւ իր Որդին ղրկեց որպէս զոհ, ի քաւութիւն մեղաց մերոց» (Ա. Յովհաննէս, 4.10)։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Մինչեւ որոշ ժամանակ կրթութիւնն ու ուսումը մեր՝ հայերուս մէջ եւս մենաշնորհ մըն էր տղոց, մանաւանդ գաւառի պայմաններու մէջ. հին ընկերութիւնը՝ ներկային հակառակ կը հաւատար, որ ուսումը ո՛չ թէ թուաբանութիւն կամ հայոց պատմութիւն սորվելու, այլ առօրեայ կենցաղային վարժութիւններ ձեռք բերելու մէջ կը կայնայ. օրինակի համար հայկական հին գաւառներուն մէջ երբ աղջիկը 7-8 տարեկան դառնար, զինք կը ղրկէին «ուստայ» կոչուող կիներու մօտ, որոնք յաճախող աշակերտներուն կը սորվեցնէին տնային գործեր, կարել, հիւսել եւ այլն:
Իսթանպուլի կուսակալ Ալի Եէրլիքայա նախընթաց օր հիւրընկալեց մեր համայնքէն Յովսէփ Արզումանը, Նազարէթ Էօզսահակեանն ու Մկրտիչ Արծիւեանը։ Այս վերջինները սերած են Եոզղատի Պուրունքըշլա գիւղի ընտանիքներէն։
Լիզպոնի «Գալուստ Կիւլպէնկեան» հիմնարկի նոր նախագահը այս օրերուն քաղաքիս մէջ կը գտնուի:
Փրոֆեսէօր Անթոնիօ Ֆէյժօ երէկ հիւրընկալուեցաւ Պատրիարքարանի եւ Սուրբ Փրկիչ Ազգային հիւանդանոցի մէջ:
Ներքին գործոց նախարար Սիւլէյման Սոյլուի եւ Թուրքիոյ ոչ-իսլամ փոքրամասնութեանց ներկայացուցիչներուն հանդիպումը նախատեսուած է վաղը առաւօտ։ Ինչպէս ծանօթ է, փոքրամասնական համայնքային վաքըֆներու ընտրութեան նոր կանոնադրութեան հրապարակումէն վերջ յառաջացած հարցերը այս շրջանին պետական մարմիններու կողմէ ուշադրութեան առարկայ կը դարձուին ամենաբարձր մակարդակի վրայ։
Երէկ, Ամենայն Հայոց Տ.Տ. Գարեգին Բ. Կաթողիկոսի նախագահութեամբ օծուեցաւ Գեղարդավանքի Ս. Կաթողիկէ եկեղեցւոյ գմբէթի խաչը։ Գեղարդի պատմական համալիրէն ներս այս առթիւ ստեղծուեցաւ արտասովոր մթնոլորտ։
Գերմանիոյ Քառլսռուէ քաղաքին մէջ երէկ եզրափակուեցաւ Եկեղեցիներու համաշխարհային խորհուրդի (ԵՀԽ) 11-րդ համաժողովը, որուն մասնակցեցաւ նաեւ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի պատուիրակութիւնը՝ Տ.Տ. Գարեգին Բ. Ամենայն Հայոց Վեհափառ Հայրապետի օրհնութեամբ։
Արաբերէնէ թարգմանեց՝
ԱՆԻ ԲՐԴՈՅԵԱՆ-ՂԱԶԱՐԵԱՆ
Արձագանգին մէջ հոր մը կայ
Եւ հորին մէջ՝ արձագանգը,
Իսկ սահմանը չէզոք ու մոխրագոյն կ՚երեւի:
ՊԻԱՆՔԱ ՍԱՐԸԱՍԼԱՆ
Տերիտայի յօդուածները յայտնի են յոգնեցուցիչ եւ ծանր ըլլալով, լի են մէջբերումներով եւ անհասկնալի եզրաբանութիւններով։ Այնուամենայնիւ, սեփական յարաբերութիւններու մասին իր մտածումները իր գրութիւնները կը դարձնեն աւելի յոռետեսական։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Ծանօթներու մէջ ինքզինք անծանօթ, օտար զգալ եւ կամ բազմութեան մէջ մինակ մնալ, առանձին՝ ապրիլ ուրիշ միջավայրի մը մէջ կամ տարբեր աշխարհի մը վրայ։ Բնաւ զգացա՞ծ էք օտար ձեր բարեկամներու, ծանօթներու հաւաքոյթին մէջ եւ կամ առանձին՝ բարեկամներու խումբի մը մէջ։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Անցեալին արժէք նկատուող շատ մը իրողութիւններ այսօր որպէս խելազուրկ ու անիմաստ կը դիտուին այսօրուան մարդուն կողմէ, որովհետեւ ներկայ ժամանակներու մէջ անցեալի այդ արժէքներով շարունակել ապրիլը ապուշութիւն կրնայ նկատուիլ: