Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Աւագ շաբթուայ չորեքշաբթի օրը խորհրդանիշն է Յիսուսի իւղով օծումին եւ Յուդայի մատնութեան։
Արդարեւ, Աւագ չորեքշաբթի օրը մեզ կը տանի Աւագ շաբթուան ամենէն սոսկալի՛ օրերուն։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Աւագ երեքշաբթին «ներքին ընդհանրութեամբ» մը կապուած է նախորդ օրուայ՝ Աւագ երկուշաբթիի հետ։
Արդարեւ, Աւագ երեքշաբթին մեր ուշադրութեան կը յանձնէ այն՝ թէ մեր առաքինի գործերու պտուղները հոգեպէս պէտք է պատրաստ պահենք, եւ այդ պտուղներով պատրաստ ըլլանք Քրիստոսի Երկրորդ Գալստեան, այլապէս չկորսուինք եւ չչորնա՛նք թզենիի պէս եւ երբ չորնանք՝ դուրս կը մնանք երկինքի արքայութենէն՝ ինչպէս դուրս մնացին հինգ «անխոհեմ» կոյսերը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Աւագ շաբաթուայ առաջին օրն է՝ Աւագ երկուշաբթին, որ կը խորհրդանշէ արարչութեան երկրորդ օրը, երբ Աստուած ջուրերը բաժնեց իրարմէ եւ արարչագործեց երկինքի հաստատութիւնը։ Այս օրը կը խորհրդանշէ նաեւ «երկրորդ շրջան»ը, երբ ապականուեցաւ ամբողջ տիեզերքը, եւ միայն Ենովք հաճելի եղաւ Աստուծոյ եւ երկինք փոխադրուեցաւ. (ԾՆՆԴ. Ե 21-24)։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Օրհնեալ ըլլայ ան՝ որ կու գայ Տիրոջ անունով»։
Ահաւասիկ, Մեծ պահոց 40 օրերը իրենց լրումին հասան եւ Հայ Եկեղեցին 40-օրեայ պահեցողութեան շրջանը բոլորեց։ 

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Բոլոր հին թէ նոր արարողութիւնները ունին իրենց մեքենականութեան առաւել կամ նուազ ժողովրդային հաւատալիքներու եւ սովորութիւններու ազդեցութիւնները, որոնք յաճախ կը փոխուին միջավայրի, շրջանի եւ զարգացման աստիճանի համապատասխան երեւոյթներ ցոյց տալով։ Այս ուղղութեամբ, առնենք հայ ժողովուրդի աւանդական ծէսերէն՝ ամուսնութիւնը պատմական եւ ընկերային տուեալներու լոյսին տակ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Ողջախոհութիւն» իր լայն առումով կը նշանակէ՝ զգաստութիւն, պարկեշտութիւն։ Ողջախոհ՝ ողջամիտ մարդը խոհեմ է, գիտակից, լուրջ, բանական, եւ իր խօսքերուն եւ գործերուն մէջ չափաւոր՝ ժուժկալ, անկեղծ, մաքրամի՛տ։ Եւ այս իմաստով ողջախոհութիւնը առաքինութի՛ւն մըն է եւ ուղիղ նկարագրի մը արտայայտութի՛ւնը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Հին դարերէ ի վեր եւ այսօր ալ մարդիկ այնպիսի նախապաշարումներու հագուստներ դրած են կրօնական ճշմարտութիւններու վրայ, որ խորհող, դատող, դատելէ առաջ քննող, խորը թափանցող միտքերու համար առարկելի եւ անընդունելի եղած են։ Սա բացայայտ է, որ գիտնականները թշնամի չեն կրօնքի. անոնց հակառակութիւնը  նախապաշարումներու դէմ է։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Սա անուրանալի ճշմարտութիւն մըն է, թէ իմաստութիւն եւ հմտութիւն կը պահանջէ՝ կարճ խօսքով շատ բան ըսել, եւ ամփոփ եւ հակիրճ ասութիւններով նպատակ մը կամ իմաստ մը արտայայտել։ Արդարեւ, իմաստը ո՛չ թէ երկար խօսքերու մէջ, այլ համառօտ նախադասութեան մը մէջ շատ աւելի հասկնալի կ՚ըլլայ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Խաղաղութիւնը չէ՛ միայն չգոյութիւնը պատերազմին, ան չի սահմանափակուիր միայն հակադիր ուժերուն հաւասարակշռութիւնը պահպանելով։ Ուստի, ընկերային կեանքի մէջ, խաղաղութիւնը կարելի չէ ձեռք ձգել առանց անհատներու ներքին խաղաղութեամբ, առանց մարդկային էակներու միջեւ ազատ եւ խղճամիտ փոխյարաբերութիւններով եւ հաղորդակցութեամբ, առանց անձերու եւ հաւաքականութիւններու արժանապատուութեան յարգանքի, առանց եղբայրակցութեան յարատեւ գործադրութեան։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մեծ պահոց շրջանի վեցերորդ կիրակին կը կոչուի «Գալստեան կիրակի»։ Արդարեւ բոլոր ժամանակներու մէջ եղած են մեծաձայն գալուստներ, բայց ոչ մէկ գալուստ ունեցած է այն փառքը եւ իմաստը, որ ունեցաւ Յիսուս Քրիստոսի գալուստը։