Հոգե-մտաւոր

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Այնպէս ինչպէս պոռնիկութիւնը, մուրացկանութիւնը եւս աշխարհի ամենէն հին «արհեստ»ներէն մէկն է. մարդիկ գիտէին եւ այսօր ալ գիտեն, որ դրամ ապահովելու ամենէն լաւագոյն ձեւերէն մէկն է այդ:

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

​Անցնող մի քանի օրերու ընթացքին քիչ մը լաւատեսութեամբ լեցուելու եւ ազգիս այս դժբախտ վիճակը մոռնալու համար չեմ գիտեր քանիերրորդ անգամ ըլլալով կարդացի Ա. Ե.-ի «Մեռելոց»ը, որուն անունը դժբախտաբար հասկնալի պատճառներով չեմ կրնար այստեղ բարձրաձայնել:

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Անցեալին, ինչպէս նաեւ այսօր շատ մը ծնողներ իրենց զաւակներուն «բարիք» մը ընելու նպատակով կը փորձեն միջամուխ ըլլալ անոնց որոշումներուն, նախընտրութիւններուն ու նախասիրութիւններուն, համոզուած ըլլալով, որ տարիքի տարբերութիւնը փորձառութեան հսկայական պակաս մը կը նշանակէ, հետեւաբար անհրաժեշտ է առաջնորդել:

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Համաշխարհային Ա. պատերազմէն ետք հայութեան մէջ գոյութիւն ունէր խաւ մը, որ կը հաւատար, թէ բնութեան օրէնքին համաձայն անձրեւին պիտի յաջորդէ խաղաղութեան ծիածանը եւ եղեռնի այդ տառապանքն ու դժուարութիւնը ապրող մեր ժողովուրդը շա՛տ աւելի ամուր ձեւով պիտի կազմակերպուէր ու զօրանար:

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

​Փոքր տարիքէն մեր ուղեղներուն մէջ գամեցին ու անջնջելի հետքերով փորագրեցին «պահանջատիրութիւն» բառը, որուն իմաստը առանց հասկնալու ու գիտնալու տակաւին 4-5 տարեկան մեր հասակէն սկսանք «պահանջել» առանց ճշմարտապէս գիտնալու, թէ ի՛նչ կը պահանջենք:

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Մեր թուականէն եօթ տարիներ առաջ՝ 2015 թուականին ֆրանսական յայտնի «Շարլի Էպտօ» (Charlie Hebdo) շաբաթաթերթը իր կողքին վրայ հրապարակեց ծաղրանկար մը, ուր ծաղրանքի առարկայ կը դարձնէր այլազգիներուն ամենէն սրբութիւնը՝ Մուհամմէտ մարգարէն:

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Մեր թուականէն 101 տարիներ առաջ՝ 1921-ին Ա. Ե. հայանպաստ առաքելութեան համար կը մեկնի Վիեննա, ուր պանդոկի մը մէջ կը գիշերէ: Երեկոյեան կ՚որոշէ իջնել պանդոկին սրճարանը՝ գաւաթ մը սուրճ խմելու համար, որուն տպաւորութիւնները իր յուշերուն մէջ հետեւեալ տողերով կը նկարագրէ.-

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Լիբանանի եւ Սուրիոյ վերջին իրադարձութիւններէն ետք, եկեղեցւոյ եւ կուսակցութիւններու կողքին բազմաթիւ անհատներ եւս լծուեցան մարդասիրական ծառայութիւններու եւ փորձեցին իրենց սահմաններուն մէջ օգտակար դառնալ մանաւանդ տարեցներուն, որոնք աղքատութեան սահմանը հասած ըլլալով զիրենք կեանքին կապող դեղօրայքը անգամ չեն կրնար ձեռք բերել:

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Յաճախ կը խօսինք հայաթափութեան մասին, որ «գլուխը առած» կ՚երթայ, իր հետ տանելով բոլոր արժէքները, որոնք հայկական են ու մե՛րն են վերջապէս: Գուցէ շատերու համար այդ մէկը պարզապէս յօդուած մը գեղեցկացնելու կամ անոր ծանրութիւն մը տալու համար սովորական բառ մը թուի, սակայն իրականութեան մէջ մեծ է անոր առթած ցաւն ու դժբախտութիւնը:

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Որակի անհամեմատելի փոփոխութեան կողքին անցեալի եւ ներկայի գրական ստեղծագործութիւններուն մէջ պակսած է նաեւ անկեղծութիւնն ու պարզութիւնը եւ մեր արդի գրողներուն մէջ ծնած է այն կարծիքն ու գաղափարը, որ լաւ գրողը ա՛յն է, որ մաքուր ու ծանր բառեր կը գործածէ, ի պահանջել հարկին գերեզմանին մէջէն դուրս բերելով արդէն իսկ մոռցուած բառերը: