ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Մարդ կրնայ «բարի «մարդ» անուանուիլ, կրնայ նաեւ «յաջող մարդ» ըլլալ, չարութիւններէ հեռու ապրիլ, խուսափիլ վատ գործերէ, կրնայ ո՛չ ոքի չարութիւն ընել, բայց եթէ գործնականապէս բարիք չընէր, անիկա «չէզոք անձ» մը կը նկատուի, որ կը նշանակէ՝ «ամուլ, անշահ եւ անօգուտ մարդ» ըլլալ։ Ամուլ մարդը անշարժ եւ անաշխատ մարդ է, որ եթէ վնաս չի պատճառեր ուղղակի, բայց օգուտ եւ բարիք ալ չ՚ունենար իր շուրջիններուն եւ անուղղակի կերպով վնասակար մէկը կ՚ըլլայ իր միջավայրին մէջ։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
«Մէկու մը, որ կարելի է տալ, ամենէն թանկագին նուէրը, քու ժամանակդ է, քանի որ ան քու կեանքէդ մաս մըն է, որ երբեք պիտի չվերադառնայ»։
Այսպէս կ՚ըսէ պրազիլացի համբաւաւոր վիպագիր Paulo Coelho (Ծնեալ 24 օգոստոս 1947), մատնանշելով մանաւանդ, թէ ժամանակը մարդուս ամենէն թանկարժէք շնորհն է, եւ որ եթէ այն տրամադրուի ուրիշի մը՝ «իրմէ տալ բան մը» կը նշանակէ, եւ այդ պատճառով ալ թանկարժէք նուէր մըն է, որ կրնայ մարդ տալ ուրիշներուն։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Ահաւասիկ երկու նկարագիրներ՝ որոնց կարելի է հանդիպիլ ամէն շրջանի մէջ, ամէն տեղ։ Արդարեւ «փարիսեցի»ն կը խորհրդանշէ յաւակնոտ, մեծամիտ, ինքնահաւան եւ ինքզինք միշտ ուրիշներէն գերադաս նկատող անձը, իսկ «մաքսաւոր»ը՝ ինքնաճանաչութեան շնորհով օժտուած, խոնարհ, համեստ եւ ամօթխած, պարկեշտ մարդը։ Եւ այս իմաստով, այս երկու տիպարները միշտ գտնուած են մարդկային ընկերութեան մէջ, եւ տեսնուած՝ ամէն հասարակութեան միջավայրէն ներս։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
«Հովիւ»ի օրինակը Քրիստոսի համար սիրելի պատկեր մըն է։ Ինչպէս յայտնի է, Քրիստոս յաճախ ինքզինք կը ներկայացնէ կամ կը նոյնացնէ «հովիւ» տիպարին հետ։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
9 յուլիս 1807 թուակիր «ԲԻՒԶԱՆԴԻՈՆ»ի մէջ կը կարդանք հետեւեալ տողերը։
«Բերա 16. եւ 17. դարուն մէջ միայն իբր հիւանդանոց եւ գերեզմանատուն կը ծառայէր Հայ համայնքին։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Իրապէ՛ս թանկագին է կեանքը, քանի որ մարդիկ անոր կապուած են սերտօրէն եւ չեն ուզեր բաժնուիլ իրմէ։ Մարդ «անմիտ» եւ անխոհեմ ըլլալու է որ անտարբեր եւ անգիտակ ապրի կեանքի այս ժամանակաւոր շրջանը։ «Անցաւորութիւն» մըն է կեանքը՝ որուն վախճանը անխուսափելի՛ է։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Աստուած Իր զօրութիւնը տուած է մարդուն գործածելու համար զայն Ի՛ր կամքին համաձայն։ Բայց Աստուծոյ այդ պահանջքը բռնադատեալ պահանջք մը չէ։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Եղանակներու նկարագիրը փոխուեր է կարծես. կը նայիս, օդը ամպամած է, կ՚ըսես թէ քիչ յետոյ հաւանաբար անձրեւ պիտի տեղայ։ Բայց կը շուարիս, երբ կը տեսնես, որ արեւ արեգակ օդ մը կը պարզուի քիչ յետոյ փոխանակ անձրեւ տեղալու։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
«Բանն մարմին եղաւ» (ՅՈՎՀ. Ա 14) աւետարանական ճշմարտութեան համաձայն՝ Աստուծոյ Որդին մարդկային բնութիւն առաւ, որպէսզի անով կատարէ մարդուն փրկութիւնը։ Քրիստոս ունայնացուց Ինքզինք ծառայի կերպարանք առնելով եւ մարդոց նման ըլլալով։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Անշուշտ հաճելի չէ խօսիլ մահուան վրայ, քանի որ ան ի վերջոյ կորուստ կը նշանակէ, եւ ոչ ոք կ՚ախորժի անոր ենթարկուելէ։ Բայց որքան տհաճ նո՛յնքան անխուսափելի իրականութիւն մըն է մահը, քանի որ կեանքի ամենէն յայտնի ճշմարտութիւնն է, այնքան ճշմարիտ, որ երբ ծնի որեւէ էակ, արդէն իր ծնունդով դատապարտուած կ՚ըլլայ մահուա՛ն։
