Արխիւ
ԲԺԻՇԿ ՎԱՀԱՆ ԱՐԾՐՈՒՆԻ (1904)
Արեւմտահայերէնի վերածեց՝
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
1796 թուականի մայիս ամսուն 2-ը մարդկութեան համար նշանաւոր թուական է, որովհետեւ այդ պատմական օրն էր, որ 47 տարեկան Ճենները բժիշկներուն եւ հանդիսականներուն ներկայութեամբ իր առաջին պատուաստը կատարեց Ճէյմս Ֆիպս անունով 8 տարեկան տղայի մը վրայ:
Հայաստանի Արտաքին գործոց նախարարութիւնը երէկ յայտարարութիւնով մը հանդէս եկաւ 44-օրեայ պատերազմի երկրորդ տարելիցին առթիւ։ Երեւանի ղեկավարութիւնը ընդգծեց, որ Պաքու այսօր ալ կը փորձէ կեանքի կոչել իր առաւելապաշտ նկրտումները։
Երեւանի ղեկավարութիւնը երէկ հիւրընկալեց Յունաստանի Արտաքին գործոց նախարար Նիքոս Տենտիասը, որ ընդունուեցաւ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինեանի եւ Արտաքին գործոց նախարար Արարատ Միրզոյեանի կողմէ։
Ճէյք Սալըվընի նախաձեռնութեամբ Ուաշինկթընի մէջ հանդիպում մը տեղի ունեցաւ Արմէն Գրիգորեանի եւ Հիքմէթ Հաճիեւի միջեւ:
Շեշտուեցաւ բռնութիւններէ խուսափելու եւ յստակ ժամանակահատուածով կեդրոնացեալ բանակցութիւններու անցնելու կարեւորութիւնը:
Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարք Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեան համայնքային ընտրութիւններուն ընդառաջ կը շարունակէ հանդէս գալ հրապարակային խորհրդածութիւններով եւ պատգամներով։
Սուրբ Փրկիչ Ազգային հիւանդանոցը որակի ու մակարդակի կոթող մը կը դառնայ՝ թեքնիք արդի սարքաւորումներով եւ ֆիզիքական նախանձելի պայմաններով:
Երախտաշատ ազգային բարերար Արէտ եւ Մոնիք Երկանեան ամոլը կը զօրակցի՝ ատենապետ Պետրոս Շիրինօղլուի կողմէ գլխաւորուած հոգաբարձութեան յաւակնոտ տեսլականներուն:
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Հարցում. Ինչպիսի՞ն է անօրէն մարդը:
Պատասխան. Անօրէն ու չար մարդը ծուռ բերանով կը շարժի. անիկա իր աչքերովը ակնարկութիւն կ՚ընէ, ոտքերովը կը խօսի ու մատներովը բան կը սորվեցնէ: Անոր սիրտին մէջ ծռութիւն կայ, միշտ չարութիւն կը հնարէ ու կռիւներ կը հանէ: Ասոր համար անոր կորուստը յանկարծ պիտի գայ: Անիկա յանկարծ պիտի կոտրուի ու անոր դարման պիտի չգտնուի (Առ 6.12-15):
ԱՐԵՒԻԿ ՊԱՊԱՅԵԱՆ
Սեպտեմբերի 26-ին հայը կ՚ապրէր:
Չգնահատած՝ անհոգ, խաղաղ ու երջանիկ կեանքի վերջին ժամերն էին: Հայոց երկրորդ մայրաքաղաքը՝ Ստեփանակերտի մէջ կը նշուէր քաղաքին օրը: Այլեւս աւանդոյթ դարձած էր սեպտեմբերի վերջին շաբաթ օրը նուիրաբերել Արցախի քաղաքամօրը. կը զարդարուէր, կը պճնուէր իրեն յատուկ պարզ շքեղութեան մէջ ու կը զմայլեցնէր շուրջինները:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
«Վասնզի իմաստութիւնը գոհարներէն աւելի թանկարժէք է. եւ բոլոր ցանկալի բաները չեն կրնար անոր հաւասարիլ». (ԱՌԱԿ. Ը 11)։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Տարիներ ետք նոր կ՚անդրադառնամ, որ Լիբանանի դպրոցներուն մէջ բոլորիս սորվեցուցած են 1915 եւ ցեղասպանութիւն բառերը, թշնամութիւն մը ու ատելութիւն մը սերմանած են մեր մէջ, սակայն չեն կրցած լաւագոյնս բացատրել, թէ ի՞նչ էր ցեղասպանութիւնը, ի՞նչ էր անոր նախնական պայմաններն ու ընթացքը. ամբողջութեամբ անակնկա՞լ էր այդ բոլորը, թէ ոչ անհեռատես քաղաքականութեան մէկ արդիւնքն էր:
Աթոռանիստ Մայր եկեղեցւոյ յուզումնախառն հրաժեշտին ներկայ էր նաեւ Ամեն. Ս. Պատրիարք Հայրը:
Նորոգ հանգուցեալ Ռաֆֆի Պօզաճեան յաւերժութեան ճանապարհը բռնեց՝ հոծ թիւով յուղարկաւորներու աղօթակցութեամբ:
Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարք Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեան երէկ հիւրընկալեց Անգարայի մօտ Եւրոմիութեան առաքելութեան ղեկավար դեսպան Նիքոլաուս Մէյէր-Լանտրութը եւ իր կողակիցը։ Դեսպան Լանտրութին ընկերացան ԵՄ-ի առաքելութեան քաղաքական խորհրդականը՝ Սթեֆանօ Ֆանթարոնի եւ քաղաքական գործերու բաժանմունքի խորհրդականներէն Սեմա Քըլըչէր։
ՏԻԳՐԱՆ ԳԱԲՈՅԵԱՆ
Պետութիւններու անկախութիւնը պատմական կամային կամ պատահական իրադարձութիւններու արդիւնքը ըլլալու կողքին, առաւելաբար երկար ու բարդ իրագործուող գործընթացներու ալ հետեւանք է:
Պատրաստեց՝ ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
2019-ին Երեւանի մէջ արեւելահայերէնով լոյս տեսած է մեծատաղանդ հայորդի՝ Շարլ Ազնաւուրի «Մեղմ շշուկով» գիրքը, որ ֆրանսերէնէ թարգամանած է Սամուէլ Գասպարեան: Մեր սիրելի ընթերցողներուն այդ գիրքէն հատուածներ կը ներկայացնենք արեւմտահայերէնի վերածուած:
ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ
Այս յուշերը շարունակութիւնն են թիֆլիզահայ Սաթենիկ Ջաղէթեանի, որ մտերմիկ յարաբերութիւններ ունեցած է Սիամանթոյին հետ, երբ 1904 թուականին բանաստեղծը մեկնած է բուժուելու Զուիցերիոյ առողջարաններէն մէկուն մէջ, իսկ Սաթենիկ ուսանող էր Զուիցերիա:
Նիւ Եորքի մէջ վերջերս տեղի ունեցաւ «Խղճի կոչ» (Appeal of Conscience Foundation) հիմնարկի տարեկան կալա-ընթրիքը, որ կազմակերպուած էր «Սեն Փիէռ» պանդոկին մէջ։ Իր տեսակին մէջ 57-րդ այս հաւաքոյթին ժամանակ յանձնուեցաւ նախաձեռնարկ հիմնարկի «Համաշխարհային պետական գործիչ»ի մրցանակը։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Յաճախ կը խօսուի «ներքին գեղեցկութեան» վրայ, եւ ընդհանրապէս կ՚ըսուի, թէ կարեւորը արտաքին գեղեցկութիւնը չէ, այլ՝ ներքին գեղեցկութիւնը։ Արդարեւ, այս խօսքով, մարդիկ կը մատնանշեն հոգիին, քանի որ մարդ միայն մարմին չէ, այլ նաեւ հոգի։
Ամերիկայի Միացեալ Նահանգները կը շարունակէ անմիջական ուշադրութիւն ցուցաբերել Հարաւային Կովկասի իրադարձութիւններուն նկատմամբ՝ մասնաւորապէս կրկնելով իր մտահոգութիւնները Հայաստան-Ատրպէյճան սահմանի իրադրութեան վերաբերեալ։ Առկայ լարուած մթնոլորտին մէջ Ուաշինկթըն հերթական անգամ կոչ ուղղեց, որպէսզի Պաքու իր զօրքերը ետ քաշէ։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Ներկայ մարդկութեան կեանքը իրականութեան մէջ պայքար մըն է՝ մղուած անցեալի, ներկայի եւ անյայտ ապագայի միջեւ, որովհետեւ իւրաքանչիւրիս համար տարբեր բան ըսել է անցեալ, ներկայ եւ ապագայ եւ այդ տարբերութիւնն է, որ մարդը կը զանազանէ մարդէն:
Մեծն Կոմիտաս Վարդապետի ծննդեան 153-րդ տարեդարձը երէկ նշուեցաւ Երեւանի մէջ։ «Արմէնփրէս»ի հաղորդումներով, այս առթիւ խումբ մը մտաւորականներ ծաղիկներ խոնարհեցին Կոմիտաս Վարդապետի շիրիմին մօտ, որ կը գտնուի Երեւանի համանուն պանթէոնին մէջ։