Հայ ժողովուրդի պատմութիւնը հարուստ է մշակութային արժէքներով։ Սուրբ Սահակ եւ Սուրբ Մեսրոպի ու իրենց անմիջական աշակերտներու ներդրումով բացուեցաւ Հայ գրականութեան Ոսկեդարը։ Հայերէնով արտադրուած երկերու ընդմէջէն անմահացաւ այս կարեւոր շարժումը։
Հայոց, ռուսաց եւ ատրպէյճանցիներու հոգեւոր առաջնորդներու Մոսկուայի հանդիպման արձագանգները:
Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ. «Կայունութեան եւ խաղաղութեան հաստատման առումով կարգաւորումը այլընտրանք չունի»:
Տ.Տ. Գարեգին Բ. Ամենայն Հայոց Վեհափառ Հայրապետն ու Ատրպէյճանի շէյխիւլիսլամ Ալլահշիւքիւր Փաշազատէ՝ Ռուս Ուղղափառ Եկեղեցւոյ Տ.Տ. Քիրիլ Ա. Պատրիարքի միջնորդութեամբ երէկ եռակողմանի հանդիպում մը ունեցան Մոսկուայի մէջ, Սուրբ Դանիէլ մայրավանիք համալիրէն ներս:
1988 թուականէն ի վեր, տարածքաշրջանի հոգեւոր առաջնորդներուն միջեւ այս ձեւաչափով իրականացաւ արդէն 17-րդ տեսակցութիւնը. «Աստուծմէ կոչուած ենք սէր եւ ողորմութիւն քարոզելու, նոյնիսկ երբ սա կը թուի դժուար իրականանալի։ Մենք կոչուած ենք համատեղ միանշական պատասխան մը տալ կրօնը եւ պատերազմը իրարու կապելու փորձերուն»:
Հայ Առաքելական Եկեղեցւոյ Հիւսիսային Ամերիկայի Արեւմտեան թեմէն ներս:
Հոգեւորականաց համագումարի ժամանակ ծաւալուն արժեւրում՝ ընդհանուր ընթացքի շուրջ:
Համայն Ռուսիոյ Քիրիլ Ա. Պատրիարքի միջնորդութեամբ այսօր Մոսկուայի մէջ նախատեսուած է Ամենայն Հայոց Տ.Տ. Գարեգին Բ. Կաթողիկոսի եւ Կովկասի մահմետականներու խորհուրդի նախագահ, Ատրպէյճանի շէյխիւլիսլամ Ալլահշիւքիւր Փաշազատէի։ Տարածքաշրջանի հոգեւոր առաջնորդներու այս օրուայ եռակողմանի գագաթաժողովին ընդառաջ, ռուսաց պատրիարքը երէկ Մոսկուայի մէջ առանձին հանդիպումներ ունեցաւ Վեհափառ Հայրապետին եւ Ատրպէյճանի շէյխիւլիսլամին հետ։
Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Տ.Տ. Արամ Ա. Կաթողիկոսը երէկ շնորհաւորական այցելութիւն մը տուաւ Կաթողիկէ հայոց նորընտիր կաթողիկոս-պատրիարք Ռաֆայէլ-Պետրոս ԻԱ.-ին։ Հանդիպումը տեղի ունեցաւ Պէյրութի Հայ Կաթողիկէ Պատրիարքարանին մէջ։
Արցախի պատերազմէն վերջ տարածքաշրջանի հոգեւոր առաջնորդներու եռակողմանի առաջին հանդիպումը:
Ամենայն Հայոց Հայրապետը, Համայն Ռուսիոյ պատրիարքն ու Ատրպէյճանի շէյխիւլիսլամը ժամադրուած Մոսկուայի մէջ:
Ամենայն Հայոց Տ.Տ. Գարեգին Բ. Կաթողիկոսի դէպի Հռոմ ուղեւորութեան արձագանգները կը շարունակուին։ Վեհափառ Հայրապետը մասնակցած էր Սուրբ Էճիտիօ համայնքին կողմէ կազմակերպուած տարեկան խաղաղութեան աղօթքին եւ միջազգային հաւաքին։
Ամենայն Հայոց Տ.Տ. Գարեգին Բ. Կաթողիկոսի օրհնութեամբ, երէկ, Երեւանի Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցւոյ մէջ տեղի ունեցաւ սարկաւագի ձեռնադրութիւն։ Օրուան պատարագիչն էր Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի լուսարարապետ Տ. Մուշեղ Եպսկ. Պապայեան, որու ձեռամբ սարկաւագ ձեռնադրուեցան Գէորգեան հոգեւոր ճեմարանի 25 սաներ։
Ամենայն Հայոց Վեհափառ Հայրապետը այս առաւօտ աւարտեց դէպի Հռոմ իր ուղեւորութեան ծրագիրը։ Օդակայան մեկնելէ առաջ Վեհափառ Հայրապետը հանդիպում մը ունեցաւ Վատիկանի Արեւելեան եկեղեցիներու քահանայապետական խորհուրդի նախագահ Կարտինալ Լէոնարտօ Սանտրիի հետ։
