Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

8 ՀՈԿՏԵՄԲԵՐ 2016, Շա­բաթ օր, Սրբոց Թարգ­ման­չաց Վար­դա­պե­տաց յի­շա­տա­կի օրն է։ Մեծ եւ նոյն­քան կա­րե­ւոր տօն մըն է, քա­նի որ երբ կը գրուի այս տո­ղե­րը, եւ այս տո­ղե­րու նման բազ­մա­թիւ գրու­թիւն­ներ, իւ­րա­քան­չիւր գրիչ որ կը շար­ժի հա­յե­րէն տող մը գրե­լու հա­մար, կը պար­տի այս օ­րուան՝ Հայ նշա­նագ­րե­րու գիւ­տին եւ Թարգ­մա­նիչ վար­դա­պետ­նե­րուն, ո­րոնք իս­կա­պէս «հրա՛շք» մը գոր­ծե­ցին եւ մշա­կոյթ մը ստեղ­ծե­ցին։

 ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Կո­րուստ» իր լայն ա­ռու­մով կը նշա­նա­կէ՝ վնաս, ձեռ­քէ ել­լել, կորսնց­նել, ու­նե­ցա­ծին նուա­զու­մը, պակ­սիլ, քիչ­նալ եւ կամ բո­լո­րո­վին ոչն­չա­նա­լը։ Ու­րեմն, այս ի­մաս­տով, կո­րուս­տը՝ վնա­սա­բեր, վնաս հասց­նող, ա­պա ու­րեմն, մար­դուս ցաւ ու վիշտ պատ­ճա­ռող ե­րե­ւոյթ մը՝ ի­րա­դար­ձու­թի՛ւն մըն է։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Ող­ջա­խո­հու­թիւն» կը նշա­նա­կէ սե­ռա­կա­նու­թեան ստեղ­ծած եւ կազ­մա­ւո­րած հա­մար­կու­մը ան­ձին մէջ եւ ա­նոր մի­ջո­ցով՝ մար­դուն «ներ­քին միու­թիւն»ը իր մարմ­նա­ւոր-ֆի­զի­քա­կան եւ հո­գե­ւոր-բա­րո­յա­կան էու­թեան մէջ։ «Սե­ռա­կա­նու­թիւն»ը՝ ո­րուն մէջ կ՚ար­տա­յայ­տուի մար­դուն մարմ­նա­կան եւ կեն­սա­բա­նա­կան աշ­խար­հին պատ­կա­նե­լիու­թիւ­նը, կը դառ­նայ անձ­նա­կան եւ իս­կա­պէս մարդ­կա­յին՝ երբ ան կը հա­մար­կուի ան­ձէ անձ կա­տա­րուած ա­ռըն­չու­թեամբ, մար­դուն եւ կնոջ ամ­բող­ջա­կան եւ ժա­մա­նա­կա­պէս ան­վերջ փո­խա­դարձ նուի­րու­մին մէջ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

​«Լոյ­սը աշ­խարհ ե­կաւ, բայց մար­դիկ խա­ւա­րը լոյ­սէն ա­ւե­լի սի­րե­ցին, ո­րով­հե­տեւ չա­րու­թիւն կը գոր­ծէին։ Ով որ չար գործ կը կա­տա­րէ, կ՚ա­տէ լոյ­սը եւ լոյ­սին չի գար, որ­պէս­զի իր գոր­ծե­րը չյայտ­նուին։ Սա­կայն ով որ կը կա­տա­րէ ի՛նչ որ ճշմա­րիտ է՝ լոյ­սին կու գայ, որ­պէս­զի յայտ­նի ըլ­լայ թէ իր գոր­ծե­րը Աս­տու­ծոյ կամ­քին հա­մա­ձայն գոր­ծուած են» (ՅՈՎ­ՀԱՆ­ՆԷՍ, Գ 19-21)։­

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարդ էա­կը կը խօ­սի, խօս­քով կ՚ար­տա­յայ-տըւի եւ խօս­քը յատ­կան­շա­կան եւ իւ­րա­յա­տուկ ա­ռա­ւե­լու­թի՛ւնն է մար­դուն։ Ա­մէն մարդ կը խօ­սի, ո­մանք քիչ խօս­քով շատ բան կ՚ը­սեն, ո­մանք ալ շատ խօս­քով ո՛­չինչ կ՚ը­սեն…։

 ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

«Ա­նուն»ը կ՚ար­տա­յայ­տէ ան­ձին ինք­նու­թիւ­նը եւ էու­թիւ­նը, եւ ա­նոր կեան­քին ի­մաս­տը։
Աս­տուած ալ, այս ի­մաս­տով ու­նի ա­նո՛ւն մը։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մար­դիկ, ընդ­հան­րա­պէս, ար­տա­քի­նին, տես­նուա­ծին նա­յե­լով կու տան ի­րենց ո­րո­շում­նե­րը՝ ա­նոնց հա­մար կա­րե­ւո­րը ար­դիւնքն է եւ չեն հե­տաքրք­րուիր այդ «ար­դիւնք»ը ար­տադ­րող «պատ­ճառ»ով։ Զոր օ­րի­նակ՝ պտու­ղը կ՚ու­տեն, բայց այդ պտու­ղը հասց­նող ծա­ռին եւ ա­նոր ար­մատ­նե­րուն ու­շադ­րու­թիւն չեն ը­ներ։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Լորտ Պայ­րըն կ՚ը­սէ, թէ՝ «այս աշ­խար­հի վրայ ա­ռա­քի­նու­թե­նէ ա­ւե­լի ազ­նուա­կան եւ ըն­տիր բան չկա՛յ»։ Ա­ռա­քի­նի մարդ ըլ­լալ կը նշա­նա­կէ՝ ազ­նիւ մարդ ըլ­լալ, ըն­տիր մարդ ըլ­լալ, տի­պա՛ր մարդ ըլ­լալ եւ մէկ խօս­քով՝ մա՛րդ ըլ­լալ։ Ար­դա­րեւ բազ­մա­թիւ ա­րա­րած­նե­րու մէջ «մարդ» ստեղ­ծուած ըլ­լալ, «մարդ» ա­նուա­նուիլ՝ ի­րա­պէս շնորհ մըն է, ա­ռա­ւե­լու­թիւն մը, բա­ցա­ռու­թի՛ւն մըն է։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ստո­րեւ կը շա­րու­նա­կենք ներ­կա­յաց­նել Ար­տա­շէս Գալ­փաք­ճեա­նի «Հօր մը իր զաւ­կին հետ մտե­րիմ խօ­սակ­ցու­թիւն» յօ­դուա­ծա­շար­քէն՝ 11 Սեպ­տեմ­բեր 1937 թուա­կիր «ԺԱ­ՄԱ­ՆԱԿ»ի մէջ հրա­տա­րա­կուած հե­տաքրք­րա­կան յօ­դուա­ծը։ Ար­դա­րեւ, մե­զի հա­մար մեծ հա­ճոյք է մօ­տա­ւո­րա­պէս ութ­սուն տա­րի ա­ռաջ, մեր մեծ­հօր Ար­տա­շէս Գալ­փաք­ճեա­նի, այս նոյն սիւ­նակ­նե­րուն մէջ հրա­տա­րա­կուած յօ­դուա­ծին անդ­րա­դառ­նալ եւ զայն ներ­կա­յաց­նել մեր սի­րե­լի՜ բա­րե­կամ­նե­րուն։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ընդ­հա­նուր մարդ­կա­յին պատ­մու­թիւ­նը ցոյց կու տայ, թէ «սիրտ»ը կա­րե­ւոր տեղ մը կը գրա­ւէ յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րու մէջ եւ ու­ղե­ցոյց մը կ՚ըլ­լայ ա­նոնց զար­գաց­ման հա­մար։