Արխիւ
Արեւմտեան Եւրոպայի հայրապետական պատուիրակ եւ Վատիկանի Ս. Աթոռին մօտ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի մշտական ներկայացուցիչ Տ. Խաժակ Արք. Պարսամեան այս օրերուն կը մասնակցի Հռոմէական կաթոլիկ եկեղեցւոյ Սուրբ Սինոդի 16-րդ հերթական ընդհանուր ժողովին, որ պիտի տեւէ մինչեւ հոկտեմբերի 26-ը։
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
Կազզէի մէջ շղթայազերծուած արիւնալի ու ողբերգական պատերազմը արդէն տարի մըն է կը շարունակուի:
«Համաս» այսօր առաջուան ուժը չունի, սակայն արմատախիլ չէ, ապագային կրնայ վերարտադրուիլ: Ամերիկեան ղեկավարութիւնը կը ջանայ իր հանրութիւնը համոզել, թէ այդքան ալ խանդավառ չէ Նեթանիյահուի կերպարով: Իսրայէլի կառավարութեան ընթացքը կ՚ենթադրէ բացարձակ պարտութիւն մը՝ մինչ ԱՄՆ-ի որոշ հրէական շրջանակներն ալ կը դիտարկեն նոյնը:
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Հոկտեմբեր ամիսը մեր ժողովուրդը նուիրած է մշակոյթին: Մշակոյթը չի սահմանափակուիր տարուան մէկ ամիսով, որովհետեւ մշակոյթ մը միշտ կայ՝ այնքան ատեն որ կայ զինք կրող ժողովուրդը: Այս լոյսին տակ, այսօրուընէ սկսեալ եւ յառաջիկայ շուրջ երկու շաբաթներու ընթացքին, թերթիս մէջ պիտի հրապարակենք յօդուածաշարք մը՝ նուիրուած մշակոյթին եւ անոր առնչուող նիւթերու:
ՊԻԱՆՔԱ ՍԱՐԸԱՍԼԱՆ
Իւրաքանչիւր մարդ անպայման ունի որոշ կողմեր, որոնք կը փափաքի փոխել: Մարդը յատկապէս կ՚ուզէ փոխել այն կողմերը, որոնք բացասաբար կ՚անդրադառնան իր, իր կեանքի եւ շրջապատի վրայ։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Դարերէ ի վեր անորոշութիւններու՝ անստուգութիւններու՝ ցաւերու եւ զրկանքներու բեռին տակ հեծող ժողովուրդներ՝ նոր կեանք եւ նոր հոգի ստացան Յիսուսի գետայորդող մխիթարութիւններէն, անոր փրկաբաշխ շնորհներէն, եւ Աւետարանի քարոզութեան ունկնդիրները Երկնաւոր Հօր խանդաղատանքը կը զգային իրենց մէջ, եւ հոգեւոր կեանքով մը կը վերածնէին։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Նախընթաց օրուան մեր «Փրկեցէ՛ք թատրոնը» խորագրեալ յօդուածով խօսեցանք նահանջի մէջ գտնուող հայ թատրոնի մասին, սակայն այսօր կու գանք ըսել, որ իրականութեան մէջ թատրոնը չէ՛ որ կը կորսուի, այլ պարզապէս մարդոց սպասումներն ու հետաքրքրութիւնները փոփոխութիւն կ՚արձանագրեն. մարդիկ այսօր թատրոնի մէջ արուեստ չեն փնտռեր. այլեւս այդտեղ նշանակութիւն չունի նիւթն ու միտք բանին, գաղափարն ու զգացումը:
Երէկ, Սամաթիոյ մէջ 2024-2025 շրջանի առաջին մատաղօրհնութիւնը տեղի ունեցաւ՝ մինչ համայնքային շրջանակները համախմբուեցան բարձր տրամադրութեամբ։ Պատմական թաղի Ս. Գէորգ եկեղեցւոյ եւ յարակից Սահակեան-Նունեան վարժարանի ի նպաստ տարեկան սիրոյ սեղանը սարքուեցաւ կիրակնօրեայ արարողութիւններէն վերջ, որոնք տեղի ունեցան Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարք Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեանի նախագահութեամբ։
«Հայճար»ի նախաձեռնութեամբ, շաբաթավերջին հերթական անգամ ոգեկոչուեցան արքունի ճարտարապետներ Պալեան գերդաստանի հոգելոյս անդամները, որոնց գործերը կը բնորոշեն Իսթանպուլի պատմական դիմագիծը։
2024-2025 շրջանի առաջին սիրոյ սեղանին թրքահայ ազգային-եկեղեցական կեանքի առկայ մարտահրաւէրներուն եւ հրատապ օրակարգին շուրջ ծաւալուն արժեւորում:
«Մեր նաւը տակի մասէն ջուր կ՚առնէ, սակայն ուղեւորները վերը կը զուարճանան։ Այնպէս կը ձեւացնենք, թէ ոչինչ կայ, սակայն, կա՛յ։ Ժողովրդագրութիւնը մեզի համար ամէն ինչ կը նշանակէ»:
Ֆրանսայի «L’Œuvre d’Orient» կազմակերպութիւնը, որ Արեւելքի քրիստոնեաներու առանցքով գործունէութիւն կը ծաւալէ, այս տարուան գրական մրցանակը շնորհեց ֆրանսահայ յայտնի պատմաբան Ռէյմոն Յարութիւն Գէորգեանին։
Պաքու կը շարունակէ յամառօրէն օրակարգի վրայ պահել Երեւանին հասցէագրուած պահանջը՝ Սահմանադրութեան փոփոխութեան վերաբերեալ։ Ատրպէյճանի նախագահ Իլհամ Ալիեւի յատուկ յանձնարարութիւններով դեսպան Էլչին Էմիրպէյով իտալական մամուլին տուած հարցազրոյցին մէջ նշեց, որ իր երկրի նուիրական պարտքն է ապահովել՝ որպէսզի խաղաղութեան պայմանագիրը նոյնիսկ տեսականօրէն անհնարին դարձնէ ապագային իր երկրին դէմ տարածքային պահանջներու ներկայացումը։
Նուպար Աֆէեան. «Կը յուսանք աւելի պայծառ ապագայ մը կառուցել՝ նորարար գաղափարներով»:
«Հայաստան 2041» հիմնադրամը հետամուտ «Ուժեղ սփիւռք» ծրագրին՝ ժառանգութեան եւ ինքնութեան պահպանման համար:
ՆԱԹՕ-ի միջազգային ռազմական սպայակոյտի պետ զօրավար Եանուշ Ատամչաքի կողմէ գլխաւորուած պատուիրակութիւնը նախընթաց օր աշխատանքային այցելութիւն մը տուաւ Երեւան, ուր բանակցութիւններ վարեց Հայաստանի ընդհանուր սպայակոյտի նախագահ զօրավար Էտուարտ Ասըրեանի հետ։
Հայ շարժանկարի սիրահարները տեւական դադարէ վերջ վերագտան իրենց հիմնական ժամադրավայրը:
«Մոսկուա» շարժանկարի դահլիճը ամբողջութեամբ վերազինուած ու վերաբեռնաւորուած է՝ պատմական համալիրէն ներս:
Պաքըրգիւղի ընտանիքը կը պատրաստուի տարեկան մատաղօրհնութեան, որ նախատեսուած է նոյեմբերի 17-ին։ Աւանդական սիրոյ սեղանին ընդառաջ Պաքըրգիւղի Ծնունդ Ս. Աստուածածնի եկեղեցւոյ թաղային խորհուրդի ատենապետուհի Մարի Եանճը եւ գործակից ընկերները այցելեցին Պատրիարքարան։
Գատըգիւղի Արամեան սանուց միութեան մէջ երէկ երեկոյեան տեղի ունեցաւ նոր եղանակի բացումը։ Միութեան վարչութեան ատենապետ Սեւան Աթաօղլու եւ գործակից ընկերները ջերմ մթնոլորտի մը մէջ հիւրընկալեցին երեկոյթի բոլոր մասնակիցները։
ՏԻԳՐԱՆ ԳԱԲՈՅԵԱՆ
Նկարներ կան, որոնք մեծ ազդեցութիւն կը գործեն մարդու վրայ, մա՛նաւանդ երբ մանկութեան շրջանին յիշողութիւններու, խմորումներու եւ կազմաւորումներու-տպաւորութիւններու հաստատման հետ կը կապուին: Գեղանկարչութիւնը ընդհանուր առմամբ արուեստի ամենամեծ բնագաւառներէն մին է, որ խորհրդապաշտութիւնը կը սնանէ եւ մարդկային հոգեկան, ոգեղէն ու մտային նկարագրութեան ուժ կու տայ:
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
Յիսուն եւ աւելի տարիներու դէպք մը. դէպք, որ ցնցեց ամբողջ Եւրոպան ու դեռ ալ կը շարունակէ համարուիլ անկիւնադարձային։ Արդարեւ, մեր թուականէն ճիշդ յիսուներկու տարի առաջ պաղեստինցի զինեալներ «Սեւ սեպտեմբեր» խորագրով գործողութիւն մը կատարեցին ու սպաննեցին տասնմէկ իսրայէլացի մարզիկներ, Գերմանիոյ Միւնիխ քաղաքին մէջ, ուր տեղի կ՚ունենար Ողիմպիական ամառնային խաղերը։
ԳԷՈՐԳ ՊԵՏԻԿԵԱՆ
Կը պատմուի (մեղքը՝ պատմողին վիզը), թէ հոգեբուժարանի մը -որուն խենթանոց անունն ալ կու տանք- գլխաւոր պատասխանտու տնօրէն-բժիշկը յատուկ տեղեկագիր մը պատրաստելու համար՝ կ՚որոշէ մէկ առ մէկ այցելել իր «հիւանդներուն» եւ բոլորին նոյն հարցումը կը հարցնէ:
Պատրաստեց՝ ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
* Ալփասլան կը գրէ.
ԼՈՒՐԵՐՈՒ ՎՐԱՅ… ՔԱՍԻՄին
Ժամանակին համար, որ
Հըրապարակ ելաւ նոր
Առանց ցոյց եւ յոյզի,
Խոստացայ -երբ խնդրեցիր-
Որ տամ թերթիդ ցան եւ ցիր
Քրոնիկ լուրեր Ֆանթէ-ի: